PSİKOTERAPİ
Psikoterapi, bireylerin ruhsal hayatlarında duygusal ve davranışsal sıkıntılarının tahlilini, ruh sıhhatlerinin geliştirilmesi ve korunmasını …
ruz. Bir öbür deyişle psikoterapi, zihinsel ve duygusal meseleleri olan ve bu sıkıntılarla baş etme
gücü yetersiz kalan şahıslara, aşikâr bir emel ve plan doğrultusunda belirli teknik ve sistemlerin uzman
şahıslarca uygulandığı profesyonel bir yardım hizmet süreci olarak tanımlanıyor. Öbür bir değişle ise
psikoterapi, zihinsel ve duygusal problemleri olan bireylerle zihinsel ve duygusal ilişki kurularak
yürütülen tedavi etme bilim ve sanatıdır.
PSİKOTERAPİST VE DANIŞAN…
Hayatta kaçınılmaz olan başarısızlıklarla, çelişkilerle ve düş kırıklıklarıyla baş etmek için psikoterapötik
uygulamalar büyük bir muvaffakiyetle kullanılıyor. Bu uygulamalarda psikoterapi yapan kişiye“psikoterapist” ve ondan
terapi alan geçen şahsa “danışan” ismi veriliyor. Terapi mesleğinin etik ve ahlaki kuralları gereği, terapist
danışanıyla toplumsal bir arkadaşlık yapamadığı üzere, para almadan terapi de yapamıyor. Terapist, danışanıyla
alakasının çerçevesini belirliyor, ona nazaran unsurlu davranıyor ve danışanlarıyla toplumsal değil, terapötik bir ilişki
kuruyor. Bu bağlantı sırasında psikoterapist, terapinin her anında kendi kendine şu soruları soruyor:
1-Kendine mahsus bir kıssası ve şu anda kendine mahsus zihinsel uğraşları olan, bu kendine mahsus danışanın, bu
kendine mahsus vakitte, bana bu kendine mahsus şeyleri söylemesinin ya da yapmasının manası nedir?
2-Böyle davranmasının şuurlu yahut bilinçdışı maksatları nedir?
3-Bunların arkasındaki his yüklü fantezileri yahut dehşetleri nelerdir?
BİRİNCİ GÖRÜŞME…
Birinci seansta terapist ve danışan bir ortaya geliyor ve birbirlerini tanımaya yönelik birinci adımları atıyorlar. Bu adımlar,
birebir vakitte psikoterapi süreci devam ettiği takdirde, kurulacak olan bağın da temelini oluşturuyor. Birinci seansın
gidişatını belirleyen, danışanın o an oradaki muhtaçlığı oluyor. Bu nedenle, terapist büsbütün danışanın açtığı
yoldan onunla birlikte ilerliyor. Bazen birinci görüşme ağır his transferi içinde geçebileceği üzere bazen duyguların
daha geri planda tutulduğu bir bilgi alma ve terapi süreci hakkında bilgi verme formunda geçebiliyor. Terapist
danışanı görüşme odasına aldıktan sonra öncelikle kısa bir form üzerinde onunla ilgili birtakım ferdî bilgileri (yaşı,
eğitimi, aile bilgileri, telefon numarası, vb.) not ediyor. Akabinde görüşmeye başlanıyor. Birinci görüşmede, danışanı
yardım arayışına yönlendiren sıkıntıların ya da bahislerin neler olduğu üzerinde durmak kıymetli oluyor. İlk
görüşmede terapist danışanın kimlik bilgilerini öğrendikten sonra, “Şimdi sizi yardım istemeye getiren
nedir?”, “Size nasıl yardım edeceğimi düşünüyorsunuz?”, “Sizi buraya getiren nedir?”, “Sizi
dinliyorum…” üzere bir cümleyle görüşmeyi başlatıyor, danışanın problemlerini ve kendi hikayesini, kendi diliyle
anlatmasına imkan veriyor. Lakin, gereksinim duyduğu ya da açıklanması gereken mevzuları açmaya çalışıyor. İlk
görüşmenin birinci 30 dakikası ekseriyetle danışanın kendini anlatmasıyla geçiyo ve son 15 dakika terapist konuşuyor.
Terapist danışanın hayatı, neler yaptığı, nerede ve kimlerle yaşadığı ve meselesinin ne olduğuyla ilgili fikir sahibi
oluyor. Terapist danışanın anlattıklarının ne olduğu ile olduğu kadar, bunu nasıl anlattığı ile de ilgili oluyor. Neleri
önemsediğini, neleri seçtiğini, nelerin neleri çağrıştırdığını dikkatle takip ediyor. Bazen bir görüşmenin başında
danışanın söylediği bir şeyi, seansın sonuna gerçek neden getirdiği anlaşılıyor. Hasebiyle, sürecin takibi,
terapistin satır ortalarını gerçek okumasını sağlanıyor.
ÇOCUKLUĞUN KORKULARI…
Danışan yardım gayesiyle terapiste başvurduğunda sadece problemlerini değil, çocukluğunu, kaygılarını,
kaygılarını, şahsî tarihini ve yılların eseri olan kişiliğinin modüllerini odaya getiriyor ve bunlar çok değerli
materyal olarak tahlil ediliyor. Terapist, bunlara hürmet duyuyor ve evvel anlamaya çalışıyor. Örneğin; ayrılık
acısı, terk edilme korkusu, öfkeyle kendine ziyan verme üzere şikâyetlerin ne demek olduğunu herkes bilir ama
bunların her kişi için manası farklıdır. Bu bağlamda dermanı de şahıstan bireye değişir. Lakin, danışanların çoğunda
ruhsal meselelerin herkes tarafından birebir biçimde yaşandığı ve tahlillerinin de birebir olduğu izlenimi yaygındır.
Bu izlenim terapi sürecinde, birinci seanstan itibaren hazır tahliller beklenmesine yol açıyor. Halbuki yaşanılan
tecrübeler bireye özeldir. Bu nedenle, terapistin danışanın yaşadıklarını büsbütün onun bakış açısından
anlamaya uğraş etmesi, gerekirse sorunu tanımlaması ve farkındalık uyandırma üzerinde çalışması gerekiyor.
Terapistin birinci maksadı danışana yardımcı olup olamayacağına dair fikir sahibi olmak ve onun neden terapiyle
ilgilendiğini anlamak oluyor. Böylelikle terapist danışana terapi sürecinde nasıl bir süreç izleneceğine dair kısa bir
bilgilendirme yapıyor ve onu kıymetlendirme görüşmelerine davet ediyor ve birinci seans sona eriyor.
DAHA BİRİNCİ BAŞTA BİRÇOK SORU BELİRİYOR…
Terapi için başvuran danışanın zihninde “Nasıl bir terapist ile karşılaşacağım?”, “Bir yabancıya kendimi
açmak nasıl olacak?”, “Beni anlayacak mı?”, “Güven duyabilecek miyim?”, “Nasıl bir yöntem
izleyeceğiz?”, “Neyi, nasıl anlatacağım, nereden başlayacağım?”, “Anlattıklarım bâtın kalacak mı?”, “İlk
seansta sıkıntılarımın tahliline geçebilecek miyiz?” yahut “Devam edip etmemeye nasıl karar
vereceğim?” üzere birçok soru beliriyor. Birinci görüşmenin sonunda terapist danışanın bu sorularına duruşuyla,
anlattıklarına yaklaşımıyla karşılık veriyor ve danışanı rahatlatıyor.
HER ŞEY RANDEVU ALMAYLA BAŞLIYOR…
Terapötik ilgi daha randevu alma sırasında başlıyor. Hatta birçok danışan daha randevu almadan evvel muhakkak bir
duygusal beklenti ve yüklenme içine giriyor. Terapisti birisi önermiş oluyor, önerirken bir şeyler söylüyor,
danışanın terapiyle yahut terapistle ilgili fantezileri, ön kabulleri oluyor, vb.
“SİZ” DİYE HİTAP EDİLİYOR…
Görüşmelerde danışanın bağımsız ve eşit bir kişiliği olduğunun hissettirilmesi ehemmiyet taşıyor, bu nedenle ona hep
“siz” diye hitap ediliyor. Birinci görüşmede duygusal ihtiyaçların gerisinde neler yattığı şimdi muhakkak olmadığı için
karşılanmıyor lakin tabir edilmesi için teşvik ediliyor. Zira dinamik bir görüşmede her vakit iki boyut birlikte ele
alınıyor; olaylar ve hisler. Olaylar belirtilmeden hislerin, hisler belirtilmeden de olayların fazla bir
manası olmuyor.
Kaynak Site İsmi
Hekim Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/psikoterapi