FOBİLER

bisinde tansiyon düşer),

Fobiler iki başlık altında incelenmektedir:

• Özgül fobiler

• Toplumsal fobiler

ÖZGÜL FOBİLER:

• Belli bir obje ya da bir durumla karşılaşınca ya da müsabaka beklentisi olduğu vakit ortaya çıkan temelsiz kaygılardır.

• Ömür uzunluğu görülme sıklığı erkeklerde %7, bayanlarda %16dır. Özgül fobiler sıklıkla hayatın birinci 20 yılında ortaya çıkarlar.

• Kaygı yaratan obje yahut durumla karşılaşmaktan kaçınma ve kaçınmanın mümkün olmadığı durumlarda ise bu duruma lakin çok kahır duyularak katlanabilme bu bozukluğun en tipik özelliklerinden birisidir.

• Özgül fobi teşhisinin konulabilmesi için, yaşanan dehşetin bariz seviyede sorun yaratması yahut kişinin mesleksel ve toplumsal fonksiyonlarını bozacak kadar ağır olması gereklidir.

• Özgül fobinin çocuklardaki görünümü erişkinlerden çok farklı değildir.

• Özgül fobilerin oluşumunda öğrenmenin değeri başka fobi cinslerine nazaran daha fazladır, yani etraftan görülen misal davranış ve yansılar yaşanarak öğrenilir ve fobi yaratan durum karşısında öğrenilen reaksiyonlar gösterilir.

SIK GÖRÜLEN ÖZGÜL FOBİLER:

• Yılan

• Örümcek

• Yükseklik

• Hayvanlar (köpek, böcek, fare)

• Asansör, kapalı alanlar

• Uçak

• Rüzgar, fırtına

• Yüksek ses

• Otomobil kullanma

• Enjeksiyon (iğne yapılması) ve kan

TOPLUMSAL FOBİ

• Oburlarının varlığıyla ilgili, mantıklı olmayan, ısrarlı dehşettir.

• Toplumsal fobiler, korkulan ya da kaçınılan durumların dağılımına bağlı olarak genellenmiş ya da özgül olabilir. Genellenmiş tipte olan şahıslarda bunun başlangıcı birinci yaşlara kadar masraf, ayrıyeten bu şahıslarda depresyon ve alkol kullanımı daha çok görülür (Davison ve Neale, 2004).

• Toplumsal fobilerin ömür uzunluğu görülme sıklığı erkeklerde %11, bayanlarda %15’tir.

• Toplumsal fobinin başlangıcı, çoklukla toplumsal farkındalık ve diğer bireylerle etkileşimin kişinin ömründe çok daha kıymetli olduğunun düşünüldüğü ergenlik periyodudur.

• Toplumsal fobikler kendilerini birçok alanda eksik ve yetersiz hissetme durumu içinde olurlar.

• Bu bireyler özgüvenleri eksik ya da özgüvenlerini kaybetmiş şahıslardır. Dışarıdan gelen ya da gelme ihtimali olan tenkitlere maruz kalmamak ismine toplumsal ortama girmedikleri üzere, bu tenkitleri daha çok kendilerine kendileri söylerler.

• Fobik kişi çoklukla diğerlerinin kendisini değerlendireceği durumlardan kaçınmaya çalışır ve tasa belirtileri gösterir.

• Topluluk karşısında konuşmak, performans göstermek, dışarıda yemek yemek, ortak tuvaletleri kullanmak ya da diğerlerinin olduğu yerde rastgele bir iş yapmak çok korku doğurur.

• Toplumsal bir ortama girdiklerinde ve ilgi onlara döndüğünde ise bir ekip belirtiler gösterirler. Bunların başında yüz kızarması, el ve bacaklarının hareketlerini denetim edememe, bir an evvel oradan uzaklaşma isteği, sıkılmışlık sözleri sergilemeleri, etrafı inceliyormuş üzere boş boş etrafına bakınma, kimseyle göz göze gelmemek için başını önünde eğik tutma vs. gelmektedir.

    
1.     Sosyal fobikler toplumsal bağlantılara daha olumsuz yüklemeler yaparlar.

2.     Sosyal fobiklerin kendi toplumsal davranışlarını abartılı, olumsuz seviyede aşağılama eğilimleri vardır.
3.     Sosyal fobikler kendi davranışlarına çok bağlanmalar yaparlar, çoklukla ise başka şahısların davranışlarına çok daha bağlıdırlar 

4.     Kendileri için çok seçicidirler. Kendileri ile ilgili beğenilen, olumlu, durum yada olaylar kıymetsiz kabul edilip bir kenara konur, bunun yanı sıra yetersiz, doyumsuz olaylar anımsanır ve uzun mühlet üzerinde durulur.
5.     Toplumsal alakalarda güzel olan durumlarda kendileri dışında neden ararlar ancak hayal kırıklığı yaratan olayların nedenlerini kendilerinde ararlar.

NEDENLERİ:

• Fobilerin nedeni, çocukluktaki bariz bir kişilerarası meseledir.

TEDAVİ:

• Fobilerde tedavi yolu arama ekseriyetle, mesleksel durumundaki bir değişikliğin kişinin yıllarca kaçındığı ya da küçümsediği bir durumla yüzleşmesi gerektiğinde ortaya çıkar.

• Psikanalitik tedavinin ekseriyetle çok endişe ve kaçınmanın altında yatan bastırılmış çatışmaların ortaya çıkarılmasını gayeler.

• Psikanalitik psikoterapide, düzeltici duygusal tecrübe kullanılır.

FOBİ ÇEŞİTLERİ

• Agorafobi: Açık yer ya da kalabalık korkusu

• Akrofobi: Yüksek yerlerden korkma

• Amnezifobi: Hafızasını kaybetmekten korkma

• Antropofobi: Insanlardan korkma 

• Araknofobi: Örümceklerden korkma 

• Asimetrifobi: Simetrik olmayan şeylerden korkma

• Atelofobi: Harika ol(a)mamaktan korkma 

• Belonefobi: Iğnelerden korkma 

• Dentofobi: Dişçiden korkma 

• Entomofobi: Böceklerden korkma 

• Erotofobi: Cinsellik korkusu 

• Gametofobi: Evlenmekten korkma 

• Hematofobi: Kan korkusu 

• Homofobi: Eşcinsellerden korkma 

• Kinofobi: Köpeklerden korkma 

• Klostrofobi: Kapalı yer korkusu 

• Manyofobi: Delirmekten korkma 

• Nozokomefobi: Hastanelerden korkma

• Sosyofobi: Toplumdan, genel olarak insanlardan korkma

• Tanatofobi: Vefattan korkma 

• Tripanofobi: Aşı ya da iğne olmaktan korkma

• Venüstrafobi: Hoş bayanlardan korkma 

• Talassofobi: Deniz ya da okyanus korkusu 

Kaynak Site İsmi
Tabip Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/fobiler