OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARINDA ÖFKE NÖBETİ

çin bu davranışlar uygun tanınmalı ve denetim edilmelidir.
Öfke nöbetleri, çocukların bağlanma ve bağımsızlaşma ortasında yaşadığı içsel çatışmanın dışa vurumu olarak yorumlanabilir. Bu periyotta çocukların otonomi kazanma isteği çok yüksektir. Bağımsızlık ve etraf üstünde denetim sahibi olmak isterler, (“kendim yapabilirim”, “bunu ben yapıcam” vs.). Nöbetler çocukların fizikî olarak zorlandıkları yada bilişsel marifetlerine kıyasla sıkıntı olan durumlarda ortaya cıkar. Ayrıyeten bu yaş periyodunda çocukların lisan maharetlerinin kendi istek ve hislerini lisana getirebilecek seviyede şimdi gelişmediğini düşünürsek, çocukların yaşadığı gerginlik ve hayal kırıklığı kaçınılmazdır.
Bu yaş devrinde çocuklar kendi yapmak ister, kendi seçmek, kendi gitmek ister vs. Çocuklardaki bu beklentiler gün içinde çocuklar ve ebeveyinler ortasında güç savaşlarına neden olup öfke nöbetlerine sebep olabilir (örn., bahçede oyun oynamak isteyen bir çocuğa meskene girmesinin söylenmesi). Çocuklar istediklerini elde edemediklerini fark ettikleri anda ise öfke nöbetleri için yer hazırlanmış olur.
Öfke nöbetleri, çocukların öfke davranışları pekiştirildiğinde daha da sıklık kazanır. Pekiştirme, nöbet sırasında ailesinden fazla ilgi toplaması yada bu davranışından dolayı istediğinin yapılmasına bağlı olarak gerçekleşir. İsteklerini bu halde yapmayı öğrenen çocuk bu davranışı yapmayı sürdürür. Birtakım çocuklar hakikat formda davrandıklarında gereğince ilgi görmedikleri için de öfke nöbetleri geçirebilirler. Öfke nöbetleri sırasında ailesinin dikkatini toplamayı başaran çocuk istedigini elde etmiş olur.
Bununla birlikte unutulmaması gereken yetişkinlerin bile fazla uyarıldıklarında, yorgun yada aç olduklarında hislerini denetim etmelerinin güçleştiğidir. Çocuklar da aç ve yorgun olduklarında öfke nöbetleri daha cok ortaya çıkar. Bu üzere durumlarda çocuklardan sabırlı olmasını beklemek yersiz bir beklenti olacaktır.
Öfke nöbetlerini önlemek için neler yapılabilir?
Öncelikle buna neden olan sebepler anlaşılmaya calışılmalıdır. Ne vakit ve nerde oluyor? Öfke nöbeti öncesinde, ve sonrasında neler oluyor? Sıklıkla kimin yanında ve nerede oluyor? Bunlara dikkat ederek, bugibi durumlardan uzak durmaya calışmak öfke nöbetlerini önleyecektir.
Çocuğunuzu bir durumdan başkasına geçişlerde hazırlamak kıymetlidir. (örn. 5 dakika içinde parkta gezmeyi bırakıp meskene gidiyoruz). Evvelce hatırlatmalar çocuklarınızı öbür bir duruma geçiş için hazırlayacaktır.
Yaşantınızda belli rutinlere sağdık kalmanız kıymetlidir, muhakkak bir yemek vakti, uyku vakti vs. 2 yaş gelişim devrinde çocukların günlük hayat içinde alıştığı rutinler çok kıymetlidir. Rutinler onların dış dünyayı anlamalarına, olayları iddia etmelerine yardımcı olur.
Güç savaslarından çocuklarınıza seçme bahtı tanıyarak kacınabilirsiniz. (örn. Siyah ayakkabılarını mı yoksa mavi ayakkabılarını mı giymek istersin? vb.) Çocuklar da yetişkinler üzere seçimlerini kendileri yapmaktan ve denetim hissinden hoşlanırlar.
Çocuklarımızın kişisel özelliklerinin, neyi yapıp neyi yapamayacaklarının farkında olmak ve onları zorlayacak beklentilerden ve aktivitelerden kaçınmak öfke nöbetlerinin olmasını engelleyecektir.
Öfke nöbetleri sırasında hangi yollar izlenmelidir?
Öfke nöbeti oluşur oluşmaz sakinliğinizi müdafaanız çok kıymetlidir. Bağırıp çağırmak yanlışsız bir formül değildir.
Öfke nöbeti sırasında izleyeceğiniz dengeli davranışlar çok kıymetlidir. En âlâ yol nöbet sırasında göz teması kurmamak ve aldırmıyor üzere görünmek, sakinleştiği andan itibaren de tekrar göz teması kurmak ve onunla ilgilenmektir. Çocuğunuzun güvenliğini sağlamak için çocugunuza yakın biryerde durabilirsiniz.
Öfke nöbeti toplum içinde gerçekleşirse en düzgün yol daha sakin bir yere çocuğunuzu götürmek ve orda birlikte sakinleşmesini beklemektir.
Çocuğunuza öfke nöbeti sırasında ders vermeye calışmak uygun değildir. Bunun için sakinleşmesini beklemek daha uygun olacaktır.
Öfke nöbetlerinin çabucak ardından çocuğunuzun istedigi şeyi vermemeli yada yapmamalısınız. Bu davranış çocuğunuzun öfke nöbetlerini pekiştirecektir.
Öfke nöbetleri çocukların kendilerini de kimi vakit korkutabilir. Öfke nöbetinden sonra bu davranışını onaylamadığınızı fakat onu hala seviyor olduğunuzu hatırlatmak gereksinimi olan bir davranıştır.
Hangi durumlarda bir uzmana danışılmalı?
Çocuğunuz sık (günde yaklaşık 3 defadan fazla) ve uzun vadeli (yaklaşık 15 dakikadan uzun) öfke nöbetleri yaşıyor ve kendi kendine yatışmakta zahmet çekiyor ise,
Çocuğunuz 4 yaşını geçmiş olmasına karşın öfke nöbetleri yaşamaya devam ediyor ise,
Çocuğunuz öfke nöbetleri sırasında kendisine yahut etrafına ziyan veriyor, ve saldırgan davranışlar gösteriyor ise,
Çocuğunuzun öfke nöbetleri sırasında hislerinizi denetim edemiyor ve nasıl davranmanız gerektiğini bilemiyor iseniz bir uzmana danışmalısınız.

Kaynak Site İsmi
Tabip Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/okul-oncesi-cocuklarinda-ofke-nobeti