Psikodrama ..

’ in altını çizmek isterim. Şahıslar psikodrama sahnesine geçmiş de yaşadıkları bir grup olayları getirebilecekleri üzere geleceğe ilişkin hayallerini, düşlerini, hatta deja-vu yaşantılarını ya da halüsinasyonlarını da getirebilirler. Ne tıp olursa olsun, geçirdiğimiz bir iç yaşantıyı psikodrama sahnesinde tekrar yaşama talihimiz vardır. Bir kadro yaşantıların psikodrama sahnesinde tekrarlanması, güzelleştirici / tedavi edici fonksiyona sahiptir. Moreno’nun bu fonksiyonla ilgili görüşü de değişiktir. Ona nazaran ‘’İkinci kere yaşanan her gerçek, birinciden kurtuluştur.’’ Tahminen şöyle dersek daha besbelli olabilir; şayet bir gerçeği ikinci defa yaşarsak, bu gerçeği kontrolümüz altına alabiliriz. Yani birinci sefer yaşadığımız birtakım olaylar, bizi kontrollerine alabilir; ancak biz bu olayları Psikodrama sahnesinde ikinci sefer yaşarsak, bu durumda biz onları denetimimiz altına alırız. Bir çocuk, havlayarak kendisini korkutan bir köpeği yalnız kaldığında taklit ederek korkusunu hafifletmeye çalışır. Muhtemelen eski çağlarda ilkel beşerler da böyleydi; kendilerini korkutan tabiat olaylarını ve hayvanların davranışlarını, dans ederek ya da gibisi yollarla tekrarlıyor, onlar karşısında duydukları kaygıyı kontrol altına almaya çalışıyorlardı. Kuramsal bir grup temellere oturtulmuş, çeşitli tekniklerle bezenmiş Psikodrama’da ise, sistematik bir ‘’yeniden yaşama’’ etkinliği söz hususudur. Psikodrama yöneticilerinin organize ettikleri bu aktifliklerin kişilerin katarsis sağlamalarına bir ekip yüklerinden kurtulmalarına yardımcı olur. Psikodrama’da bilinen belirli teknikler vardır; yönetici duruma nazaran bunları kullanır. Ancak Psikodrama’da yöneticiler, bilinen tekniklerle hudutlu kalmak zorunda değildir, bir psikodrama yöneticisi, gerektiğinde yaratıcılığını kullanarak, bilinenlerin dışında bir takım etkinlikler, teknikler üretebilir, uygulayabilir. Psikodrama’da rol kavramı/kuramı çok önemli bir yere sahiptir. Moreno’ya nazaran roller ben’den çıkmaz, ben, rollerden çıkar. Yine Moreno’ya nazaran rol, şahıslar ortası bir yaşantıdır, toplumsal yaşantının ayrılmaz bir modülüdür; hatta toplumsal hayat rollerden ibarettir.

Psikodrama beşerler ortası alakalar yerinde ruhsal olguların geliştiğini, ve ancak bu ve gibisi alakalar ağı içinde daha uygun yollarda gelişebileceğini kabul eden ve çalışma alanını yalnız klinik içinde bırakmayıp insanların ve toplulukların bulunduğu her yöne yayan çağdaş akımların tipik bir örneğidir. 

Günümüzde pek çok kuram geçerliliğini yitirmesine karşın psikodrama, etkinlik ve yeniliğini korumaktadır. Sosyometri toplulukların iç dinamiklerini manaya ve araştırma metodu olarak varlığını sürdürürken psikodrama içinde de kullanım alanları bulmaktadır. Freud’un son periyotlarına yetişen Moreno onu insanı kısıtlı bir laboratuvarın içine sokmakla eleştirir ve kendisinin şahsen onların hayatına katılarak, gözleyerek, yaşayarak ve yaşarken düzelterek kıymetli bir farklılık getirdiğini söyler. Moreno’nun küme psikoterapisi bir müddet sonra psikanalistleri etkilemiş ve psikanalitik grup psikoterapisi gelişmeye başlamıştır. Daha sonra bu oluşum küme tahlili olarak adlandırılmıştır.

Gerçeğin aksiyonla tekrar keşfedilmesi olan psikodrama kaynağını beşerdeki üç önemli temel özellikten alır. Bunlar: Hareket, yaratıcılık ve spontanlıktır. İnsan eyleme dönük bir varlıktır. Hareketsiz bir hayattan kelam etmek mümkün değildir. Bu eylem ihtiyacının doyurulabilmesi hareketin kâfi ve uygun olmasına bağlıdır, bu ise insanın yaratıcılığı ve bu yaratıcılığın sergilemesine imkan tanıyan spontanlığı sayesinde gerçekleştirilir. Spontanlık yeni ya da eski durumlara kişinin yeni ve uygun tepkiler verebilme halidir. Spontanlık ve yaratıcılık ortasındaki münasebet Moreno’nun şu benzetmesinde manasını bulur : “Eğer kişi spontan ise ve yaratıcı değilse, bu samuray kılıcı taşıyan bir köylüye benzeri; kılıcı kullanmasını bilmediği için kendini bile kesebilir. Eğer kişi yaratıcı ancak spontan değilse, bu kılıcı olmayan bir samuray savaşçısına benzer; kılıç olmadığı vakit bildikleri bir isine yaramaz”. Psikodrama, insanin yaratıcılığının ve spontanlığının hudutlarını yakalamasını ve ulaşılan bu noktada aksiyon muhtaçlığını karşılamasını amaçlar. Psikodrama grup psikoterapileri içinde tahminen de uygulama alanı en gelişmiş olan küme psikoterapisidir. Tedaviden eğitime, sanayi psikolojisinden tiyatroya uzanan geniş bir yelpaze içinde kendine kendine uygulama alanları bulur. Doğası gereği süratlidir. Birçok önemli çalışmanın bir kaç saatin içine sığdığına şahit olunur. İnsanın üç temel alaka kurma biçimi olan empati, tele ve tranferans, tüm alakalarda varlığını gösterir. Tele: Beşerler arası kaynaşma yani Moreno’nun sosyalizasyon yaratıcı iş birliği, “sevgi ve beraberliktir” Ancak kapsamlı bir münasebet biçimi olarak karşılıklı gerçek nedenlere dayalı uğraş de bu tür bağlantı içine alınmalıdır. Moreno, iki ya da daha fazla insan ortasında ki münasebet biçimine tele süreci ismini verir.Tele bir an için karşılıklı olarak öteki kişinin iç dünyasını ve o anda kendisini nasıl hissettiğini, duruma nazaran de onun içinde bulunduğu hayat koşullarını kendi içinde yaşaya bilmektir. Böylelikle tele tek istikametli bir empati değil, iç dünyaların karşılaşmasıdır. Psikodrama sıhhatsiz alaka kurma biçimi olan tranferansların çözümlenmesini (Transferans: Tam olarak gerçeğe dayanmayan bir bireyler ortası ilişki biçimidir. Bir insan duygusal transfer yoluyla öbür bir beşerle münasebet içine girdiğinde, bu kişi artık onun için kendi gerçeği olan bir kişi değil, daha çok oburunun şuur dışı istek ve anılarının taşıyıcısı olarak görünür.buna transferaz denir.) buna karşılık olarak sağlıklı ilişki kurma biçimleri olan tele ve empatinin geliştirilmesini maksatlar. Bütün bunları gerçekleştirirken sayısız ısınma tekniklerinden ve yardımcı tekniklerden ve vazgeçilmez olan üç temel teknikten yararlanır

Kaynak Site İsmi
Hekim Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/psikodrama