AİLE VE ERGEN
Aile tüm insanların hayatında değerli olan bir kurumdur. Varlığın devamı insanın içine doğduğu ya da büyüdüğü aile ile şekillenir. İnsan …
güncelleyen bir kurumdur.
Bilinen en yaygın tarifiyle aile, biyolojik ilgiler sonucu cinsinin devamını sağlayan, paylaşımın,
toplumsallaşmanın olduğu, karşılıklı alakaların kurallara bağlandığı, toplumsal bedellerin sonraki
nesillere aktarıldığı biyolojik, ruhsal, sosyo-ekonomik ve tüzel yapısı olan bir kümedir. Aile
tarifleri ekseriyetle kanbağı üzerinden yapılmış olsa da, bireylerin evlat edinme yoluyla da ana-
baba ve çocuklardan oluşturdukları aileleri de birebir kapsamda kıymetlendirmek fayda sağlar
Bu nitelikleriyle aile; sevgi, memnunluk, bağlanma, ilişkin olma ve paylaşma üzere hislerin yaşandığı,
yaşanan bu hislerin oluşturduğu sıcaklıktan beslenen ve devam etmesini mümkün kılan bir
bütündür. Çocuk, içine doğduğu ailede gereksinimlerinin karşılanması sonucunda varlığını devam
ettirebilmeyi başarır. Bu gereksinimlerin başında, korunma, toplumsallaşma, biyolojik muhtaçlıklar, duygusal
takviye, eğitim, din ve ekonomik takviye üzere ögelerin karşılanması gelir. Bu güvenlik ögeleriyle
büyüyen çocuk hayat içindeki duruşunu da bütün bu değerli noktalarla ortaya koyar. İnsan
hayatında, çocukluk devrinin birinci beş yılı büyük ehemmiyet taşır. Yetişkin devirde kullanacağı
kişilik örüntüleri işte bu yıllarda oluşan temellerle şekillenir. Elbette, hayattaki her noktayı denetim
edebilmek mümkün değildir. Lakin, denetim dışı gelişen aksiliklerin en az hasarla
atlatılabilmesini sağlayabilmek hünerlerinin var olması, kullanılabilmelerini sağlayabilmek kıymetli
bir noktadır.
Ergenlik periyodu ise çocukluğun ikinci değerli periyottur. Bu periyot, çocukluk basamağında
meydana gelmiş aksiliklerin giderilerek yerine yeni olumlu özelliklerin geliştirilebileceği
yine yapılanma ve telafi periyodudur. Bu süreç ailelerin çocuklarıyla bağlantılarında zorlandıkları
fırtınalı bir evredir. Süratli büyüme temposunda olan ergenin kendisi dahi bu sürate ahenk sağlamakta
zorlanır. Değişim sık sık, ani, beklenmedik yer ve vakitte ortaya çıkabilir. Ergen bu
değişimlerde çoğunlukla kendisine ahenk sağlanmasını bekler. Fakat bugün gereksinimi olan durum,
yarın farklı bir muhtaçlığa dönüşmüş de olabilir. Saç modeli her gün değişir, ayna karşısında geçen
müddet uzar, kendini bazen en güzel-en yakışıklı görürken bazen de en yakışıksız olarak algılayabilir. Bu
devirde bireyin kurallarla ortası hiç de âlâ değildir. Kendi kural koyucu olmak ister. Var olan
kurallara karşı çıkar. Her şeyin en doğrusunu bildigini ve en hakikat kararları verebildigini düşünür.
Bu devirde kendi cinsel kimliğini belirginleştirirken, karşı cinsi fark ederek daha fazla ilgilenme
eğilimi başlar. Bunların yani sıra, akran bağlantılarında sıkıntıların yaşandığı ağır bir periyot kendini
hissettirir.
Tam da bu periyot ergen ve aile çatışmalarının yaşandığı bir durumu tanımlar. Aile daha evvel
kelamından dışarı çıkmayan, uyumlu, munis, dersini çalışan, kurallara uyan çocuğunu kaybettiğini
düşünerek korkar ve paniğe kapılır. Meğer tıpkı çocuk daima oradadır ve yalnızca gereksinimleri
değişmiştir.
Aile bu devirde çoğunlukla kendini çaresiz, yetersiz, ne yapacağını bilemez ve “Nasıl davranırsa
en doğrusu olur?” sorusunu karşılığını arar. Halbuki ergenin en temel gereksinimi, varlığının kabul
edilmesidir. Ayrışma-bireyselleşme gereksiniminde olan ergen, onay almak, kabul görmek ister.
Ebeveyin bu vakitte dinleme marifetini kullanabildiği oranda münasebetlerde tutarlılık kendini gösterir.
Ergenle ilgide, ergenin akranlarından örnek vermeden, yargılamadan, eleştirmeden kabul
edilmesi aile bağlarının güçlenmesinde ve alakaların sağlıklın devam etmesinde rol oynar. Aile
ömründe, her bireyin rollerinin besbelli olması, hiyerarşik yapıda anne-babanın ortak tavır
sergiliyor olması, istikrarın ve ahengin oluşmasında ehemmiyet taşır. Anne-baba ergenin yaşıyla
uyumlu kurallar belirleyerek ve bu kuralları vakit içinde gereksinimlere nazaran değiştirerek uyumlu ve
istikrarlı bir aile bağlantısının devamını sağlar. Ergen kurallara uymak istemez, onun için kurallar
gereksiz ve can sıkıcıdır. Fakat kurallar konusunda açık irtibatın olması, kurallara neden
ihtiyaç duyulduğunun paylaşılması ergen tavırlarının esnekleşmesini sağlar. Ergen bu
devirde merttir, denemekten korkmaz.
Ebeveynin bilglendirici yaklaşımı bireyin özgüvenini geliştirmesine katkı sağlar. Ergenin küçük
yanılgılar yapmasına denetimli olarak müsamaha ile yaklaşılması, kendi doğrularını oluşturması
açısından kıymet taşır. Unutulmamalıdır ki, oburlarının tecrübeleri ile kendi doğrularımızı
oluşturamayız. Bu devirde acımasız tenkitler ilgilerin ziyan görmesine sebep olurken, olumlu
tarafların görülerek ödüllendirilmesi ebeveyn-ergen alakalarını güçlendirir; ergenin sağlıklı
gelişmesine katkı sağlar.
Ergen çocuğu olan aileler, sık sık geriye bakarak, çocuklarının birer birey olduğunu kabul ederek
empati kurmalarının kendi geçmiş hislerini anımsadıklarında, kuracakları köprüleri daha
sağlıklı ve sağlam inşa edecekleri unutulmamalıdır.
Kaynak Site İsmi
Tabip Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/aile-ve-ergen