PANİK ATAK – PANİK BOZUKLUK

alp, teneffüs, istikrar, mide-
bağırsak ile ilgili hastalıklar) ortaya çıkabilir.

Panik atak, dakikalar içinde doruğa ulaşan ve o sırada aşağıdaki belirtilerden en az dördünün

ortaya çıktığı, birden ağır bir endişe ya da ağır bir içsel derdin bastırdığı bir durumdur.

Çarpıntı

Terleme

Titreme ya da sarsılma

Nefesin daralması ya da boğuluyor üzere olma hissi

Nefesin tıkandığı hissi

Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkışma

Bulantı ya da karın ağrısı

Baş dönmesi, ayakta duramama, sersemlik ya da bayılacak üzere olma

Titreme, üşüme, ürperme ya da ateş basması

Uyuşmalar

Etrafına (derealizasyon) ya da kendine yabancılaşma (depersonalizasyon)

Denetimini yitirme ya da ‘çıldırma’ korkusu

Vefat korkusu

Panik atak, sıklıkla 10 dakikalık süreçte süratle artan belirtiler ile ansızın başlar. Şiddetli kaygı,

mevt ve yok olma hissi baskındır. Hastalar konfüze hissedebilirler ve konsantre olmakta

zorlanırlar. Fizikî olarak; çarpıntı, dispne(zor nefes alma) ve terleme görülür. Atak çoklukla 20-

30 dakika sürer, nadiren bir saati geçer. Belirtiler çarçabuk ya da yavaşça kaybolabilir. Hastalar,

kalp krizinden ölmek üzere olduklarını söyleyerek acil servislere başvururlar. Yapılan

muayenelerde ve laboratuar incelemelerinde bir şey bulunmaz. Ekseriyetle sakinleştirici yapılarak

meskenlerine gönderilirler.

Bu durum, kişinin dingin ya da telaşlı olduğu bir durumda birden ortaya çıkabilir. Ayrıyeten kültüre

mahsus belirtiler; kulak çınlaması, boyun ağrısı, baş ağrısı, istemsiz çığlık atma ya da ağlama,

görülebilir.

Panik bozukluk, panik atakların en az birinden sonra kişinin, aşağıdakilerden en az birini, en az bir

ay müddet ile yaşamasıdır:

Öbür panik atakların olacağı ya da bunların mümkün sonuçları ile ilgili daima dert duyma (beklenti

anksiyetesi)

Panik atakların berbat sonuçlara yol açabileceği (çıldırma, felç olma, ölüm) inancı ile daima keder

duyma

Ataklara ve muhtemel makûs sonuçlarına karşı tedbir olarak, ahenk bozukluğuyla giden davranış

değişiklikleri gösterme. Örneğin; spor yapmaktan ya da tanıdık, bildik olmayan durumlardan

kaçınma, işe gitmeme, yanında daima su taşıma, daima tansiyonunu ölçme üzere

Agorafobi; hastaların panik atağın geleceğini düşündükleri yerlere yalnız başlarına gidememe

halidir. Panik bozukluk hastalarının %60 ında görülür. Hastalar yalnız başına meskende kalamaz,

sokağa çıkamaz, toplu taşım araçlarına, asansöre binemez, kalabalık yerlere giremezler.

Klinikte sık görülen panik bozukluğunun toplum sıklığı % 3-4 civarındadır. Sıklıkla 20’li yaşlarda

başlamakla birlikte, hayatın rastgele bir devrinde de başlayabilir. Bayanlarda, erkeklere nazaran

2-3 kat fazla görülür.

Beyindeki heyecan ve duygusal yaşantıları düzenleyen birtakım beyin hormonlarının olağandışı

çalışması sonucu panik bozukluk görülmektedir.

Korku duyma, vakit zaman her insanın hissettiği, hayatı sürdürmek için gerekli olan temel

hislerden biridir. Dert hissedildiğinde görülebilen baş dönmesi, çarpıntı, nefes alma zahmeti,

titreme üzere bedensel belirtiler; panik atak esnasında yanlış yorumlanır. Örneğin çarpıntının

olması, olası bir kalp krizinin habercisi üzere yorumlanır.

Ömür kalitesini besbelli olarak bozan panik bozukluk, psikiyatri pratiğinde tahminen de, en kolay

tedavi edilebilen hastalıktır. İlaç tedavisi ve bilişsel-davranışçı terapiden yalnızca biri ya da her ikisi

birlikte uygulanabilir. Her iki sistemi birlikte uygulamak daha aktif olup, nüksleri de

engelleyecektir.

İlaç tedavisinde, bilhassa serotonin üzerinden tesir eden ilaçlar kullanılır. 6-12 ay aralığında

tedaviyi sürdürmek değerlidir. Semptomların kaybolmasının çabucak akabinde ‘iyi oldum’ niyeti

ile tedaviyi kesmek, süratle semptomların geri gelmesine neden olabilir. Yalnızca panik atakların

değil, beklenti anksiyetesi ve kaçınma davranışlarının da ortadan kalkması değerlidir.

Bilişsel-davranışçı terapide; hastanın panik atak ile ilgili yanlış bilgi ve yorumlamaları düzeltilir.

Kaygılarının üstüne gitmesi için bir çizelge hazırlanarak, alıştırma ödevleri verilir.

Kaynak Site İsmi
Tabip Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/panik-atak-panik-bozukluk