TAKINTI HASTALIĞI
Takıntı hastalığı olarak da bilinen OKB, tekrarlayan obsesyon ve/veya kompulsiyonlar ile karakterize, ekseriyetle süreklilik gösteren, kişinin …
; kişinin, obsesyonlarının yarattığı badireyi azaltmak için yapmak zorunda
hissettiği, mantıksız olduğunu bildiği, tekrarlayıcı törensel davranışlar ya da kanılardır.
Kirlenme/bulaşma obsesyonu
Emin olamama/kuşku duyma obsesyonu
Düzen/simetri obsesyonu
Dini obsesyon
Cinsel obsesyon
Şiddet/saldırganlık obsesyonu
Paklık kompulsiyonu
Denetim kompulsiyonu
Sayma kompulsiyonu
Dokunma kompulsiyonu
Düzenleme kompulsiyonu
Biriktirme ve saklama kompulsiyonu
En çok rastlanan takıntı, kirlenme/bulaşma (kişinin vücudunun ve giysilerinin kir, mikrop, kimyasal
unsur, deterjan, idrar, gaita ve öteki vücut salgıları ile bulaşacağına ilişkin) obsesyonu ve
temizlenme kompülsiyonudur (defalarca elini, bedenini, kıyafetlerini yıkama, daima meskenini
temizleme gibi). Çok el yıkama, bazen derinin büsbütün tahrip olmasına dahi yol açabilir; kişi
gününün büyük bir kısmını bulaşma endişesiyle dışarı çıkmayıp kendini izole ederek meskende
geçirebilir.
Sıklıkla rastlanılan bir öbür takıntı, emin olamama (ocak açık mı?, kapı kilitli mi?, her şey yerli
yerinde mi? yanılgı yaptım mı?) obsesyonu ve denetim kompülsiyonudur. Bu kuşku ve denetimler
ömrün birçok alanında kendini gösterebilirler. Kişi, kapının kilitli olup olmadığını denetim etmek
için tekraren konutuna dönebilir, ışığın açık kalıp kalmadığını denetim için tekraren yataktan kalkabilir
yahut verilen bir işi kusursuz yapıp yapmadığından emin olmak ismine yüzlerce sefer denetim edebilir,
birtakım kelamların söylendiğinden emin olmak için tekraren tekrar edebilir.
OKB’nin toplumda % 2-3 oranında görüldüğü bildirilmiştir. Ekseriyetle ergenlik devrinde ve 20-30
yaşlar ortasında başlamakla birlikte rastgele bir yaşta da ortaya çıkabilir. Erkeklerde daha erken
yaşlarda başlamasına karşın, bayanlarda daha sık görülür.
Her insanın takıntılı kimi fikir ve davranışları olabilir. Bunların hastalık sayılabilmesi için,
kişinin günlük hayatını, fonksiyonelliğini etkileyecek hatta bozacak kadar şiddetli olmaları gerekir.
Genetik: Ailesinde OKB olan şahıslarda daha sık görülmektedir.
Beyin fonksiyonlarında ve serotonin fonksiyonunda bozulma
Çocukluk çağı travmaları: Bilhassa cinsel istismara uğrayan çocuklarda, kıymetli bir stresörün
akabinde bireyde OKB ortaya çıkması sık görülen bir durumdur.
Kişilik özellikleri: Obsesif kişilik özellikleri (kuralcı, titiz, detaycı, mükemmeliyetçi) bariz olan
bireyler, hastalığa da yatkın olan bireylerdir.
OKB, kişinin fonksiyonelliğini bozan, hayat kalitesini düşüren, kronikleşebilen bir hastalıktır. Kesinlikle
uygun müddette tedavi edilmesi gerekir.
İlaç Tedavisi: Bilhassa serotonin üzerinden tesir eden ilaçlar öncelikle tercih edilir. Tesirin
başlaması için 2 hafta gerekmekle birlikte obsesif semptomlarda düzelmenin başlaması 3 ayı
bulur. Hastalık semptomlarının direncinden ötürü, tedavinin en az iki yıl sürdürülmesi değerlidir.
Bilişsel-davranışçı terapi: Bilişsel tedavi ile obsesyonların neden olduğu sorumluluk algısı azaltılır.
Davranışçı terapi ile kişinin obsesyonları tetiklenir ve kompulsiyonları engellenir. Kişi desensitize
edilir. Hem hastalığın tedavisinde, hem de nükslerin önlenmesinde bilişsel-davranışçı terapi
kıymetlidir. Bazen tek başına, bazen de ilaç tedavisi ile birlikte uygulanır.
Her iki tedavi biçiminin birlikte uygulandığı hastalarda % 90 oranlarında güzelleşme görülür.
Kaynak Site İsmi
Tabip Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/takinti-hastaligi2