OKUL ÖNCESİ DEVİRDE ÇOCUKLARDA CİNSEL EĞİTİM

ğal ve kaçınılmaz bir modülü olan

cinsellik göz gerisi edilip, öğretilmesi ileriki vakitlere bırakılacak ya da üstün körü karşılıklarla

geçiştirilecek bir mevzu değildir.

Erken çocuklukta çocuğun yaşına ve gelişimine uygun bir cinsel eğitimin verilmesinin

pek çok faydası vardır. Bunlardan tahminen de en değerlisi, çocuğun hem kendi hem de karşı cinsin

vücuduna hürmet duymayı öğrenmesi ve bu sayede yetişkinlik hayatında sağlıklı münasebetler

kurabilmesidir. Cinsel eğitimi etap basamak ve yaşına uygun olarak alan çocuk/kişi, sonraki

ömründe karşı cinsle kurduğu bağlantılarda istikrarlı olur.(Tuzcuoğlu, Tuzcuoğlu, 2004) Çocuk

kendi vücudunu öğrenerek, ona karşı sorumluluklarını bilecek ve bilgisi ölçüsünde kendine

olan itimadı de artacaktır. Ayrıyeten çocuğun anne-babasından uygun ve gerçek bir cinsel eğitim

alması, denetim edilmesi gitgide zorlaşmakta olan teknolojik aletler aracılığı ile ya da

etraftan duyacağı cinsellikle ilgili yanlış bilgileri içselleştirmesi önünde esirgeyici olacaktır.

Ayrıyeten mahrem bölgelerin kapalılığı ve özel olduğu ile ilgili çocuğa bilgi verilmesi, cinsel

istismara karşı hami tedbirlerin başında gelmektedir.

Anne babanın cinsellik ile ilgili çocuğa yansıttığı tavır, çocuğun bu açıdan başının

karıştığı durumlarda onlara başvurup başvurmayacağını belirler. Şayet anne-baba cinsellik

konusunda katı bir tavır içinde ise ya da üstün körü bir karşılık veriyor ise; çocuk bu mevzuya

dair merak ettiklerini farklı bir yolla öğrenmeye çalışacak ve tahminen de bu yol onun gelişimi

açısından sıhhatsiz olacaktır. Bu nedenle ebeveynler cinselliğe dair mevzularda çocuklarına

demokratik bir stilde yaklaşmalı, çocuğun yaşına uygun nitelikte yanıtlar ile onlara yol

gösterici olmaktan kaçınmamalıdır.

Çocuklarda cinsellikle ilgili sorular ekseriyetle 3 yaş civarında, cinsiyetlere dair

farklılıklar hakkında başlamaktadır. Çocuklar, kız ile erkekler ortasındaki anatomik

farklılıkları ayırt ettiği noktada soru sormaya başlarlar. Bu sorular karşısında çocuğu

ayıplamak, “yaşın küçük büyüyünce öğrenirsin” formunda cevaplamak, susturmaya çalışmak

yanlış ebeveyn tavırlarıdır. Bunun yerine, çocuğun yaşına uygun halde yanıtlarla, çocuğun

merakını gidermek, hem çocuğun ebeveyni ile olan bağlantısını güçlendirecek hem de daha

farklı ve yanlış yollar ile bu merakını gidermesinin önüne geçilmiş olacaktır.

Çocuğa cinselliğe dair yanlış, gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermek yanlışsız bir

davranış değildir. Örneğin çocukların nereden geldiği sorusuna “leyleklerin getirdiği”,

“klinikten alındığı” üzere karşılıklar verilmemelidir. Bu türlü bir durumda küçük çocuk her

kızdığında kardeşinin alındığı yere bırakılmasını isteyebilir, birebir vakitte anne babayı her

kızdırdığında alındığı yere bırakılacağından dehşet duyabilir.(Yılmaz, 2009, ed. Deniz)

Çocukların nereden geldiği sorusunu soran bir çocuğa “Anne karnında özel ve inançlı bir

bebek yuvası vardır, orada yaşar ve büyürler. Vakti gelince de annenin içinden çıkarlar.”

formunda bir cevap verilebilir.

Anne-babalar, çocuğunun sorularının cinsel ilgi ile ilgili olabileceğinden kaygı

duyarlar. Lakin okul öncesi devirde çocuklar, buna dair sorular sormaktan uzaktır. Onlar

daha çok bebeklerin nereden geldiğini, genital organların neden kız ve erkeklerde farklı

olduğunu, bebeğin anne karnına nasıl girdiğini ve çıktığını merak eder ve öğrenmek isterler.

Bunlar epeyce olağan sorular olup, yanıtlamaktan kaçınılmaması gerekir.

Anne babaların bir öteki çekincesi bu usul sorulara cevap verilmesi durumunda

çocuğun merakının daha da kamçılanacağı ve bunları uygulamak isteyebileceğidir. Lakin asıl

çocuğun merakının sorularına karşılık bulamadığı durumlarda daha çok kamçılanacağı ve karşılık

alamadığı soruları davranışlarla dışa vurabileceği akıldan çıkarılmamalıdır. Örneğin bu

bahislerle ilgili bilgilendirilmemiş bir erkek çocuğu konutlarına misafirliğe gelen bir kız

çocuğunun eteğini kaldırıp bakmaya çalışabilir, başındaki soruya bu biçimde karşılık bulmaya

çalışabilir. Bu noktada uygun reaksiyon şu biçimde olabilir: Ebeveyn, “Kız çocukların neden

senden değişik olduklarını merak ediyorsun. Sorsan ben sana anlatırdım” dedikten sonra

açıklamasını yapar, sonra da kesin bir lisanla herkesin vücudunun kendine özel olduğunu anlatır.

Öteki soruları olursa sorarak da öğrenebileceğini söyler. Merakı giderilen ve gereksiz yere

suçlanmayan çocuk da sonraki sorularını ana babasına yöneltmekten çekinmez.(Yörükoğlu,

1984)

Çocuk hazır olmadığı bir soruyu sormaz. Sorduğu sorular tek tek ve aralıklı bir

formdadır. (Bulut, 1998) Ebeveyn nasıl yanıtlaması gerektiğini bilmediği bir soruya çabucak

karşılık vermek zorunda değildir. “Bunu bende tam olarak bilmiyorum ancak senin için araştırıp

öğrenirim.” formunda bir karşılık, çocuğun yönelttiği sorulara bedel verildiğini hissetmesini

sağlayarak inanç duygusu pekiştirmesine, sorularını anne/babasına sormaktan

çekinmemesine, sorduğu soruyu ebeveyninden öğrenene kadar sabretmesine fayda sağlar.

Fakat ebeveyn verdiği kelamı unutmamalı ve en yakın vakitte çocuğun sorusunu

yanıtlamalıdır.

Ebeveynlerin vereceği cevaplar detaya girmeden, çocuğun gereksindiği bilgiyi

kapsayacak halde olmalıdır. Örneğin neden bir penise sahip olmadığını soran bir kız

çocuğuna “Kızlar ve erkekler farklı yaratılmışlardır. Kızların vajinası ve erkeklerin penisi

vardır.” formunda bir karşılık kâfi olacaktır.

Ebeveynlerin kaygı ettiği bir başka bahis ise çocukta mastürbasyondur. Bu korkulacak

bir durum değildir. Lakin burada dikkat edilmesi gereken, çocuğun mastürbasyon yaptığı

yere ve sıklığına dikkat edilmesidir. Çocuk çok çeşitli nedenlerden ötürü bu hareketi yapabilir.

Bu hareket daha çok çocuğun kendini keşfetmek istemesi, merak etmesi, duygusal açıdan zevk

almaya çalışması üzere gayelere hizmet etmektedir. Araştırmalara nazaran dokunsal ve duygusal

açıdan ihmal edilen çocuklar ortasında daha yaygın olarak görülmektedir. Bu davranış

karşısında azarlama, ceza verme, ayıplama üzere tavırlar pedagojik açıdan son derece

yanlıştır. Bu tavırlar çocuğun suçluluk duymasına neden olarak ruhsallığında çatışma

yaratacaktır. Çocuğun mastürbasyon yapması durumunda, anne babanın farklı bir aktiflikle

çocuğun dikkatini dağıtarak öteki istikamete çekmesi uygundur. Bu halde çocuğun davranışının

bir süre sonra sönmesi beklenir. Lakin şayet bu davranış sıklıkla devam ediyor ve aleni

yerlerde yapılıyorsa anne babanın tavırlarının değişimi, çocuğun ruhsallığında onu rahatsız

eden şeyin ne olduğunun keşfedilmeye çalışılması(anne-baba boşanması, kardeş kıskançlığı,

uzun müddetlerle yalnız bırakılma, vs..)ve buna dair tahlillerin üretilmesi gerekebilir.

Gerektiğinde bir uzmandan dayanak alınmasından çekinilmemelidir.

Psk. Selen MORAY

Kaynak Site İsmi
Hekim Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/okul-oncesi-donemde-cocuklarda-cinsel-egitim