Çift Terapisine Bakış (Kısım II)

rkiye İstatistik Kurumunun 2013 yılındaki araştırmalarına nazaran boşanma oranın en yüksek görüldüğü birinci üç vilayet sırasıyla; Antalya, İzmir ve Muğla olarak tespit edilmiştir.

Boşanma artışındaki nedenler nelerdir ve bunlarla nasıl baş edilir?

Yüksek beklentiler ilgilerin yürümemesinde ve boşanmaya kadar sürüklenmesinde büyük rol oynar. Beklentilerimizin gerçekçi olup olmadığını gözden geçirmekte yarar var. Birçok kişi evlenmeden evvel eşi ile ilgili, evlendiklerindeki hayatları ile ilgili ve daha bir çok şeye dair hayal kurup başlarında bir kadro kabullenilmiş fikirlerle adım atabiliyorlar. Bunun sonucunda evlendiklerinde bu beklentilerin dışına çıkan en ufak bir ayrıntı onları git gide rahatsız edebilecek hale geliyor ve en sonunda “Bu benim evlendiğim insan değil!” ya da “Ben bu türlü bir evlilik hayal etmemiştim.” diyebiliyorlar.

Bunun en büyük sebeplerinden biri alakada tarafların değişime ve karşı tarafın eksiklerine karşı müsamaha eksikliğinden kaynaklanıyor. Jacobsen ve Christensen’ın geliştirdiği Bütüncül Davranışsal Çift Terapisinin dayandığı en değerli temel prensip: kabullenme ve tolerans göstermeye dayanır.

Bilhassa genç çiftlerde görebileceğimiz bağlantılar çok gayret gerektirmemeli fikri kahırlara sebep olabiliyor. Tam tersine ilgiler çok gayret gerektirir. Âşık olmak, hoşlanmak kolaydır fakat evlenmek, hayatı paylaşmak, alakayı sürdürmek apayrıdır.

Algısal olarak hepimizin ön yargıları mevcuttur. Etrafımızda olan olayları, insanları ve bağlarımızı nasıl değerlendirdiğimize dair bilişsel şemalarımız vardır. Bunun yanı sıra aile şemaları vardır. Şemalar biraz olsun beklentilere benzeler lakin daha şuurumuz dışında gelişir ve zihnimiz tarafından olaylara uygulanırlar. Aile şemaları dediğimiz şey kendi aile içi bağlantılarımız ve tecrübelerimize dayanır. Bu şemalar daha sonra ileriki bağlantılarımızda de aktifleşirler. Şayet sıkıntılı bir aile geçmişimiz varsa; örnegin hengame ortamında ve şiddetle geçen bir çocukluğunuz olduysa kendi bağınızda de bu şekil bir etkileşim içerisine girmeniz mümkündür. Olaylarla baş etme ve başkası ile irtibat kurma biçiminiz lakin arbede, gürültü ve şiddetle mümkündür zira bir başkası ile irtibat kurma haliniz ile ilgili bu biçimde bir öğrenilmişlik geliştirmiş olabilirsiniz ve kendinizi söz etmenin öteki yollarını bulamayabilirsiniz. Uyumsuz şemalar varsa bunlar üzerinde çalışılmalıdır.

Gelen çiftlerin en kıymetli ıstıraplarından biri genelde bir birleri ile olan bozuk irtibatları olduğunu gözlemliyorum. Kişi kendini gerçek ve sağlıklı formda karşıya tabir edemediği durumlarda; karşı tarafta anlayış göstermede sonlu kalıyor ve birden fazla vakit bir çıkmaza hakikat sürüklenebiliyorlar. Bizim terapide yaptığımız çiftlere nasıl yanlışsız irtibat kurulur bunun örneklemelerini yapmaktır. Yıkıcı değil yapan irtibat kurmayı öğretmektir.

Sıklıkla karşılaştığımız bir öteki sorun eşlerden birinin daha fazla yakınlık istediği gerçeğidir. Burada şahsî farklılıklara karşı müsamaha ve anlayış göstermek gerekiyor. Bir kişinin duygulanım usulü diğerinkinden farklı olabilir. Biri daha sakinken başkası daha tutkulu olabilir. Çiftler bu farklılıkları göz önünde bulundurarak beklentilerini gerçekçi tutmak zorundalar.

Münasebetlerde bedel-fayda oranından bahsetmek mümkündür. Bedelin düşük olduğu ve yararın çok yüksek olduğu durumlarda bağlantıyı yürütürüz. Bu yararın bedeli, yararın kendisini aştığında bir dengesizlik olamaya başlar ve badire çıkar. Özünde bağların dayandığı kıymetli şeylerden biri gereksinimlerin karşılanmasıdır. Şayet gereksinimlerimiz karşılanıyorsa bu bizi tatmin eder. Hangi davranışların çiftler ortasında tatmin arttıracağını bularak bu sorunlara müdahale edebiliriz.

Müspet davranışları arttırırsak negatif davranışları azaltmaya gerek kalmayacaktır. Yalnızca olumlu davranışlara odaklanırsak aslında negatif davranışlara odaklanmamız gerekmez. Olumlu şeylere odaklanmak karşılığında da olumlu şeyler getirir.

Çift terapilerinde değerli ögelerden biri de çiftlerden birinin kişilik sorunu ve ya kişilik bozukluğu olup olmadığıdır. İkinci değerli ögelerden biri de kişinin bağlanma formudur. Bu ikisinin de çiftin bağlarında bir röl oynadığı elbet ve kişisel düzlemde incelenmesi gereken bir durumdur. Bununla ilgili yazının devamı bir sonraki kısımda…

Anahtar sözler: boşanma, tahlil odaklı düşünme, bilişsel terapi, tedavi, terapi, olumlu düşünme, farkındalık, psikoloji, ruh, vücut, zihin, mutsuzluk, depresyon, telaş, semptom, kişilik, karakter, evlilik, aldatma

Kaynak Site İsmi
Tabip Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/cift-terapisine-bakis-kisim-ii