Ben Özelim
Sağlıklı seviyede bir bireyin, kendisinin “özel” olduğunu düşünmesi hayli hoştur ve kendisi ile barışık olduğunun göstergesidir. Sahiden de her …
artılı olursa (aşırı kıymet verilmiş fikir-over valued idea) şahısta yanlışlı algı ve değerlendirmelere neden olabilir. “Öğretmenim bana âşık, bana tebessüm ediyor, geçenlerde sınıfta “siz benim için kıymetlisiniz” dedi, muhtemelen beni kastetti” inancına sahip öğrencinin gözden kaçırdığı gerçeklik: aslında öğretmenin tüm öğrencelerine güler yüzlü olduğu ve hepsine kıymet verdiğidir. Öğretmenin davranışı, bireye özel değildir ve mesleğinin gereği bir hoş davranış örneğidir.
Tıpkı kusurlu değerlendirmede bir sonraki durak “saplantı” haline gelmesidir, öğrenci dersini dinlemez de daima öğretmeni ile ilgili kendi kurgularını düşünmeye başlar. Son durak, “erotomanik hezeyan (paranoya, sanrı)” boyutudur ve hastalıklı bir niyet seviyesine geçilir (hezeyan değiştirilmeyen fikirdir, erotomanik tipi: karşısındaki kişinin kendine âşık olduğu hezeyanı).
“İşyerimde herkes bana kıymet veriyor, daima benden yardım istiyorlar, bensiz bir şeyler yapamayacaklarını düşünüyorum” diyen çalışanın işyerinde, aslında tüm çalışanlar karşılıklı birbirlerine paha vermektedirler, takım çalışması içinde birbirlerinden yardım istemektedirler. Emekçinin fikrinde, sağlıklı seviyeden hastalıklı boyuta yanlışsız gidişte evvel “bensiz burası batar, bana muhtaçlar” abartılı fikri, sonra da megalomani hezeyanı (grandiyözite tipi: büyüklük hezeyanı) görülür ve kişi “burada çalışan tüm insanları ben doyuruyorum, aslında devlet lideri olacak biriyim” demeye başlar.
“Doktor bana karşı çok sertti, kesin benden kıllandı, beni sevmedi” niyetindeki hastanın farkında olmadığı gerçek: hekimin her bir hastasına karşı aralıklı ve otoriter bir yapıda olduğudur. Sonuçta yalnızca o hastaya karşı spesifik bir yaklaşım yoktur. Şayet bu süreçte kişi, fikrine paha vermenin dozunu artırırsa, evvel “bu tabibin eline düşersem bana ziyan verebilir” biçiminde abartılı fikre ve sonrasında da persekütif hezeyan (perseküsyon tipi: ziyan görme hezeyanı) seviyesinde hastalıklı niyete ulaşır.
Günlük hayatta ölçülü olmak ve “ben özelim!” derken de realiteden uzaklaşmamak (kendimize “karşılaştığım davranış yalnızca bana karşı mı? Herkese karşı mı?” sorusunu sorabiliriz), sağlıklı seviyede kalmamıza vesile olacaktır.
Kaynak Site İsmi
Tabip Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/ben-ozelim