Bonzai

ller ve bağımlılık istikametinden değerlendirildi. 2011 yılından beri yasal düzenleme ile denetim altına alınmaya çalışılan, tanınan olduğu kadar son yıllarda epey tehlike arz eden bonzai hakkında sempozyumdan not defterime kaydettiğim bilgileri aşağıda sizlerle paylaşırken bu sempozyumu tertip eden ve bizleri bilgilendiren tüm uzmanları kutluyor ve teşekkürlerimi bildiriyorum.

* Sentetik kannabinoid türevi uyuşturucuların prototipi olan bonzai, gençlerimizin masumlaştırarak söylediği üzere “esrar taklidi” değil, pek çok toksik kimyasal unsurun bitkilere püskürtülmesi ile sunuma hazırlanan ve eroin üzere tesir eden, ölümcül sonuçlara neden olabilen bir husustur.

* Kullanılan bitkiler: ada çayı, yavşan otu, damiana çayı, salvia divinarium bitkisi. Bitkiler hem hazırlamada kullanılıyor hem de uydurma bir masumiyet sağlanıyor (bitkisel ürün).

* Birinci vakitler banyo tuzu, bitki gübresi, koku giderici, tütsü, havuz temizleyicisi biçiminde satışa sunulmuş.

* Bonzai, K2, Jamaika, Hayal, Bombay mavisi, Boncuk, Spice biçiminde pek çok sokak ismi var.

* 1994’de temiz ilaç araştırmalarının eseri olarak bulunan, 2000’de fonksiyonellik kazanan, 2004’de günahsız bitkisel ürünmüş üzere makûs maksatlarla birinci satışı yapılan, 2009’da Avrupa’da ve 2011’de ülkemizde yasaklanan bir husustur.

* ABD’de okul araştırmalarında esrardan sonra 2. sırada tüketimi olan, ülkemizde ise kontrollü özgürlükten faydalanan hastalarda son 2 ayda rutin idrarda bakılmasından sonra %14.9 ile esrardan daha çok kullanıldığı tespit edilen bir unsurdur.

* Bonzai öncesi % 99.3 esrar kullanımı var (hiçbir uyuşturucu temiz değil, “ne olacak ot değil mi?” dememeli!!!)

* Genellikler gençlerde, esrar kullanıcılarında ve (yasaklanmadan önce) yeni unsur kullanımı meraklılarında/bitkisel eser kullananlarda (Çin menşeili, reklam edilen ürünler) kullanma riski fazla.

* % 91 oranında gençler arkadaşı sayesinde bonzai ile tanışıyorlar (“benim çocuğum içmesin de arkadaşları ne yaparsa yapsın” yaklaşımı yanlış, toplumumuzdaki tüm çocukları, kendi çocuğumuz üzere görme hassasiyetine sahip olmak gerekiyor!!!).

* Beraberinde öbür uyuşturucu hususların de kullanımı yaygın.

* En fazla etkilenen yaş kümesi ergenler: 2013’de başlama yaşı 13.75’e kadar düşmüş.

* Ergenlerde ortaya çıkan olumsuz sonuçlar: ders muvaffakiyetinde düşme, okulu bırakma, aile ile çatışma, arkadaş etrafını değiştirme, davranış bozuklukları, ergenlik periyodunda olması gereken eğitimlerin (empati, insani bağlantılar, toplumsallaşma vs.) geri kalması, kendine ziyan verme, bonzai psikozu, intihar (20-30 kat artıyor), şiddete eğilim (12-16 kat artıyor), bulaşıcı hastalıkların (hepatit vs) artması.

* Narkotik istikametinden husus kullanımı oranları yıllar içinde artmış, 2013 bilgilerine nazaran 70 vilayetimizde sentetik kannabinoid yakalanması olmuş (geçmiş yıllarda vilayet sayısı çok daha az iken yaygınlaşmış) ve yakalanan olayların sayısı 2012’ye nazaran 2.28 kat artış göstermiş. Türkiye unsur yakalanmasında dünya birincisi olmasına karşın husus kullanımı ülkemizde azalmıyormuş.

* Ulaşılabilirlik kolay ve maliyet çok düşük, gram fiyatı ortalama 50 TL, “cigaralık” olarak tek içimlik satışlarda 3-7 TL maliyet var. Bu durum da tüketim yaşının düşmesine, okul önlerinde satılmasına neden oluyor.

* 1 kg. hammaddeden 200.000 paket bonzai üretilebiliyor, kar hissesi çok yüksek.

* İnternet üzerinden satış yapılması çok fazla, ilgili sitelere hudut konulsa da çabucak pek çok yenisi açılıyor.

* Unsur kullanımı kendisini daima yeniliyor, 300’den fazla uyuşturucu husus var. Sentetik kannabionidlerde ise 105 farklı çeşit var. Bu nedenle yasal sınırlamalar koymakta zorlanılıyor, yeni bir form ile yasal yasaklamalar delinebiliyor.

* “Bugünün kullanıcısı yarının satıcısı” unsuru var ve kullanım yaşı düştükçe satıcıların yaşı da düşüyor.

* 2013 datalarına nazaran 232 şahısta direkt unsur temaslı mevt olmuş (geçen yıla nazaran 2 kat fazla).

* 10-19 yaş aralığı unsur irtibatlı ölümlerde geçen yıllara nazaran artış var.

* Dolaylı unsur ilişkili vefatlar (kaza, intihar, cinayet, yaralama vs.) 2013’de bir evvelki yıla nazaran 3 kat artmış.

* Bonzai çoklu karışım olduğu için daha ölümcül oluyor (satıcılar pek çok maddeyi maliyeti düşürmek için karıştırıyor ve bu karıştırma sürecinde bir standart ölçü yahut kural yok).

* Bonzai kullanımında ortaya çıkan bozukluklar:

– kalp-damar sistemi bozuklukları: hipertansiyon, taşikardi, göğüs ağrısı, ritim bozuklukları, kalp krizi, ani vefat

– Hiperglisemi, asidoz

– Böbrek yetmezliği

– Epileptik atak (sara nöbeti)

– İstikrar bozukluğu

– Psikiyatrik bozukluklar: hezeyan, hallüsinasyon, ajitasyon, anksiyete, depresyon, konfüzyon, psikoz atakları

* Bonzai bağımlılığı önemli bir halk sıhhati sorunu ve genç nüfusu etkilemekte. Tolerans süratle gelişiyor (bağımlılık riski fazla).

* Kolay uygulanabilmesi, ulaşılabilirliğinin fazla olması, ucuz olması ve tesirinin fazla olması nedenleri ile “biyolojik bir silah” olduğu söylenebilir mi? (bir biyolojik silah kadar tehlikeli!)

* Ne yapmalı?

– Önlemede yapılacaklar:

1- Gençlerin eğitimi: aile münasebetleri, okul ve gece hayatı, toplumsal medya etkileşimleri

2- Bitkisel eserlerin kontrolü

3- Yeni testlerin kullanımı (tespit, tarama)

4- Reklamın önlenmesi (özellikle internette)

5- Yasal düzenlemeler

6- Toplumsal hizmetler

7- Medyanın takviyesi

8- Ruhsal dayanaklar

– Akut devir ve idame tedavisi değerli. Semptomatik ve dayanak tedavileri ön planda. Bu ortada sıhhat işçisine şiddet nedeni olmasına dikkat etmek gerekiyor.

* Multidisipliner (dahiliye, kardioloji, nöroloji, psikiyatri vs.) yaklaşım gerekli.

– Toplum temelli gayret merkezleri kıymetli: tedaviye ulaşım, tedavide süreklilik, mahallî güçlerin işbirliği ve irtibatı, çevresel faktörlerle uğraş gerekli.

– Türkiye’de 26 adet AMATEM (alkol ve unsur bağımlılığı araştırma tedavi ve eğitim merkezi) ve 3 adet ÇEMATEM (çocuk ve ergen için) mevcut, sayılarını artırılması gerekiyor.

Kaynak Site İsmi
Hekim Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/bonzai