ÇOCUĞUM DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU YAŞIYOR OLABİLİR Mİ?

genelde sabırsız mı ya da düşünmeden davrandığı için başına makûs şeyler geldi mi?

Çocuğunuzun öğretmeninden okulda sıklıkla yaramazlık yaptığına ya da dersleri dinlemediğine dair şikayetler mi alıyorsunuz?

Çocuğunuz okul ödevlerine başlamakta, sürdürmekte ve sonlandırmakta zorlanıyor mu?

Üstteki sorulardan yarısına “evet” karşılığı verdiyseniz, çocuğunuz DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite) sorunu yaşıyor olabilir.

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu erken çocukluk devirlerinde birinci sinyallerini veren bir bozukluktur. Bu bozuklukta tipik bir ekip özellikler bulunmaktadır; bu özellikleri dikkat eksikliği, çok hareketlilik ve dürtüsellik üzere 3 ana başlık altına toplayabiliriz.

Bu sorunu yaşayan çocuklarda saymış olduğumuz üç başlıktan birinin muhakkak derecelerde daha baskın olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin; kimi çocukta dikkat eksikliği tablosu baskınken, bir başkasında çok hareketlilik ya da dürtüsellik daha çok ön planda olabilir.

Çok hareketliliğin bakın olduğu tipte;

• Oturduğu yerde kıpırdanma, ellerin ayakların oynatılması

• Gereksiz yere sağ sola koşturma, eşyalara tırmanma

• Sakin bir biçimde oyun oynayamama ya da öbür bir işle uğraşma

• Makul bir müddet bir yerde oturamama, daima hareket etme

• Çok konuşma

Dikkat dağınıklığın baskın olduğu tipte;

• Dikkatin basitçe dağılması

• Muhakkak bir işe ya da oyuna dikkat vermekte zorlanma

• Dikkatsizlikten kaynaklanan yanılgılar yapma

• Misyon ve aktiflikleri düzenlemekte zorlanma

• Mesken ödevi, ders içi aktiflikleri üzere ağır zihinsel efor gerektiren işleri yapmaktan kaçınma

• Başlanan işin yarım bırakılması

• Kendisiyle konuşulurken, dinlemiyormuş üzere görünme

• Günlük etkinliklerde unutkanlık

• Etkinlikler için gereken eşyaları kaybetme

Dürtüselliğin (düşünmeden harekete geçme) baskın olduğu tipte;

• Sorulan soru tamamlanmadan cevap verme

• Sırasını beklemekte zahmet çekme

• Oburlarının kelamını kesme ya da oyunlarında ortaya girme

• Sonucunu düşünmeden koşma, itme, çekme

üzere bir ekip durumlar gözlemlenebilir. Kimi çocuklarda bu üç tip durumda birebir anda eşit derecede aktif olabilir.

Her hareketli çocuk hiperaktif midir?

Birçok çocuğun genel yapısı hareketli ve enerjik olabilir. Her hareketli olan çocuk dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu yaşıyor denemez. Kimi durumlarda birtakım çocuklar yapı gereği hareketli ve meraklı olabilir. Bir çocuğun DEHB (dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu) tanısı alabilmesi için bir ekip yıkıcı (arkadaşlarına, kendilerine ve etraflarına karşı şiddet içerikli) davranışlar sergilemesi gerekir. Tekrar her dikkat etmekte zorlanan çocuk DEHB na sahip değildir.

Tahminen de çocuk ilgilenmesi gereken her ne bahis ise o mevzu için gereğince motivasyona sahip olmayabilir.

Birtakım ruhsal sıkıntılar da DEHB ile karışmaktadır. Çocuğa gereğince hudut ve kural koyamayan ailelerin çocuklarında da DEHB üzere görünen fakat DEHB olmayan bir kadro tablolara denk gelmek mümkündür. Çocuk yeteri kadar özdenetime sahip olmadığı için denetimsiz hallerde olabilir.

Yeniden çocuğun telaşlı ya da depresif ruh haline sahip olması da çocuğu huzursuz ve dikkatsiz kılabileceği için DEHB na emsal bir grup durumlar oluşabilir. Çocuklar depresif ya da korkulu olduklarında vakit zaman denetimi yitirip, huzursuz bir halde hareketlenebilirler. Bu halleri ruhsal çöküşü engellemeye çalıştıkları bir savunma davranışıdır; DEHB ile karıştırılmamalıdır.

Sonuç olarak bir çocukta DEHB olup olmadığını anlayabilmek için çocuğun sağlıklı bir değerlendirmeden geçmesi ve yapılan kıymetlendirme sonuçlarına nazaran tedavi planının oluşturulması gerekmektedir.

Ne yazık ki ülkemiz şartlarında çok kısa suren ve hiç bir kıymetlendirme aracı kullanılmaksızın gerçekleştirilen bir ekip psikiyatrik muayeneler sonrası çarçabuk bir çocuğa DEHB tanısı koyulabilmekte ve gereksinimleri dışında çocuklar bir kadro ilaç tedavilerine mecbur bırakılmaktadır. Toplumsal yaygınlık oranı %8 olduğu iddia edilen DEHB nun kliniklerdeki seyri bu yanlış teşhisler sebebiyle epey yüksek orandaymış üzere görünmektedir.

Özetle hareketli ve dağınık olan her çocukta DEHB vardır demek epeyce yanlış bir önermedir. Merkezimizde çocuk ve ergen psikologlar tarafından uygulanan çocuğa yönelik ruhsal ve bilişsel bir grup test ve ölçeklerle kesin tanısı konulabilmektedir.

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun tedavisi nasıl gerçekleşmektedir?

Merkeziminde bu mevzuyla ilgili uzman psikologlar tarafından uygulanan ve epeyce süratli randıman alabileceğiniz ABD kökenli bir terapi tekniği olan “Bilişsel Davranışçı Terapi” uygulanmaktadır. Çocuğunuz bu terapi ile öncelikle yaşadığı zorluklarla ilgili niyetlerini düzenleyerek hislerini olumluya çevirecek ve münasebetiyle bu gelişme davranışlarını da değiştirecektir.

Bu terapi tekniği ile siz de çocuğunuzun terapi sürecine katılabilecek, meskende yapacağınız idmanlarla terapistle iş birliği halinde kalarak çocuğunuzun aile, okul ve etrafa karşı ahengini kısa müddette yakalayabileceksiniz.

Kaynak Site İsmi
Hekim Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/cocugum-dikkat-eksikligi-ve-hiperaktivite-bozuklugu-yasiyor-olabilir-mi