FARKLI ANNE BABA TAVIRLARI VE TAVIRLARIN ÇOCUKLAR ÜZERİNDEKİ TESİRİ

ıda kısaca belirtilmiştir.

Baskıcı/Otoriter Tavır

Sıkı disiplin ve baskının olduğu, kuralların hiç esnemediği cezanın ön planda olduğu, çocuğun, kelam ve karar hakkının en aza indirildiği ortamdır. Bu türlü bir ortamda büyüyen çocukların irtibat hünerleri ve toplumsal yeteneklerinin zayıf olduğu gözlemlenir. Bu stil sıhhatsiz aile şartlarında çocuk, nasıl düşünüp nasıl davranması gerektiğini belirleyen katı kurallarla büyür. Disiplinin bağlantının önüne geçtiği bu ailelerde sevgi, kabul ve anlayış gereğince sunulmaz. Küçük bir yanlış davranışta dahi anne babanın tenkit ve abartılı cezasına maruz kalan çocuk anne babaya karşı ağır endişe duygusu yaşar. Bu durum çocuğun yanlışsız davranış kalıbını öğrenmesine pürüz olur.

• Baskıcı tavırla büyüyen çocuklarda şu sorunlar sıkça yaşanır;
• Fikirlerini söz etmede zorluk
• İnanç hissinde eksiklik,
• Düşük benlik hürmeti ve çekingenlik
• Oburlarının tesirinde çarçabuk kalabilme, öteki insanlara bağımlı olma

İlgisiz Tavır

Çocuğun toplumsal ve duygusal gereksinimlerinin önemsenmediği, kâfi sevgi ve ilgiyi görmediği tavırdır. Çocuk temel gereksinimlerinden olan disiplinden yoksun kalır. İlgisiz ve kayıtsız aile, saldırganlığı körükler, çocuğun etrafındaki kişi ve eşyaya ziyan vermesine sebep olabilir.

• İlgisiz tavırla büyüyen çocuklarda şu sorunlar gözlemlenebilir;
• Otorite ve disiplin kuralları öğretilmediği için kurallı ortamlara ahenk sorunları
• Duygusal istikametten gereğince desteklenmediği için bağlantı sorunları
• Başkalarına çabuk bağlanma, ziyanlı alışkanlık edinme
• Değersizlik duygusu, özgüven eksikliği
• Duygusal olarak kendisini yalnız hissetme, sağlıklı bağlantılar kuramama.
• Aileden gereğince dayanak göremediği için akademik başarısızlık.

Çok Hoşgörülü Tavır

Günümüz başı karışık anne babalarının en çok gösterdiği davranış ve his modelidir. Bu üslup yaklaşımda olan anne babalar çocuklarının isteklerine teslim olur, onların ısrarlı isteklerini yerine getirir, onları şımartır, onlar ziyadesiyle özgürlük tanır ve disiplin kuralları öğretilmez. Aslında sıkıntıları çocuğuyla çok ilgilenmek olan bu anne babalar çocuklarına ‘hayır’ demek ve çocukları üzerinde denetim sağlamakta zorlanırlar. Bunun sonucu olarak bu çocuklar kendi davranışlarını denetim etmeyi öğrenemezler.

Disiplinin çok düşük, müsamahanın abartılı olduğu bu ailelerde çocuklarda şu özellikler gözlemlenebilir;

• Toplumsal kurallara uymakta zorlanma
• Her vakit kendi isteklerinin yerine getirilmesini istedikleri için arkadaş bağlantılarında kabul görmeme
• Ben merkezli olma ve başkalarına karşı saygısız davranışlar sergileme
• Davranışlarını denetim etmekte zorlanma, dürtüsel davranma
• Anaokulu ve ilkokul ahenk sağlamakta zorlanma, okula gitmek istememe
• Ağlayarak bütün isteklerini yerine getirme, anne babayı yönetmeye çalışma

Çok Esirgeyici Tavır

Anne babanın çok müdafaası çocuğa gereğinden fazla denetim ve itina gösterilesi manasına gelir. Çocuğun büyümesine müsaade verilmemesi bu tavrın temel özelliğidir. Okulda kendi gereksinimlerini gideren çocuğun konutta yemeğinin anne tarafından yedirilmesi, anne babayla tıpkı yatağı paylaşması sıkça rastlanan örneklerdir. Toplumsal, duygusal ve davranışsal manada korunan çocuğun toplumsal gelişiminde gecikme yaşanır. Bu durum çocuğun arkadaş alakalarını olumsuz tesirler.

• Büyümeye müsaade verilmeyen bu ailelerde yetişen çocuklarda şu özelikler gözlemlenebilir.
• Anneyle ayrışmayan çocukla, çok bağımlı kişilik yapısı geliştirir.
• Bütün muhtaçlıkları anne –baba tarafından yerine getirilen çocuklarda sorumluluk duygusu gelişmez, kendi kararlarını vermekte zorlanır.
• Ailede ilginin merkezi olan çocuk akranlarının da birebir ilgiyi göstermesini bekler, bu beklenti arkadaşlık bağlarında sorun yaşatır.
• Çok korunma özgüven eksikliğine neden olur.

Kararsız ve Tutarsız Tavır

Anne babanın kararsız tavrı neyin gerçek neyin yanlış davranış olduğu konusunda çocuğu kuşkuya düşürür. Kararsızlık iki halde görülebilir. Anne babanın bir davranışı kimi vakit olağan olarak değerlendirip kimi vakit cezalandırması ya da bir davranışın anne tarafından farklı baba tarafından farklı kıymetlendirilmesi kararsız tavra örnektir.

• Kararsız tavır gösteren ailelerin çocuklarında şu özellikler gözlemlenebilir.
• Tutarsız bir kişilik yapısı
• Karar vermede zorluk yaşaması
• Yanlışsız ve yanlış davranışı anlamakta zorlanması
• Okul fobisi yaşayabilir

Destekleyici Aile Tavrı

Anne babanın çocuğu hem desteklediği hem de sonlar koyduğu, denetimi ve disiplini öğrettiği aile tavrıdır. Çocuk anne babayla irtibat kurmakta zorlanmaz, gereksinimlerini rahat bir formda söz edebilir. Anne –baba çocuğa kendi başına karar vermeyi ve bu kararın sorumluluğunu yüklenmesi gerektiğini öğretir. Çocuğun temel ve duygusal muhtaçlıkları en uygun biçimde karşılanır. Anne baban dengeli davranışlar gösterir, olumlu ve olumsuz davranışlar çocuğa öğretilir. Çocuk yetiştirmenin temel dinamiği olan şartsız sevgi, kâfi müsamaha ve yaşa uygun disiplin inançlı bir ortamda sunulur. Çocuğun kendini tanıması; kendine mahsus anlayış geliştirmesine ve görüşlerini tabir etmesine imkan sağlanır.

• Destekleyici tavrın çocuk üzerinde şu tesirleri oluşabilir.
• Sağlıklı toplumsal ilgiler geliştirir.
• Özgüven ve özdenetimi geliştirir
• Toplumsal kurallara ahenk sağlar
• Sorumluluklarının farkında olur
• Anaokuluna ve ilkokula ahenk sağlamakta zorlanmaz.

Kaynak Site İsmi
Tabip Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/farkli-anne-baba-tutumlari-ve-tutumlarin-cocuklar-uzerindeki-etkisi