Vakti Neden Planlayamıyoruz?

toplumsal muhtaçlıkları karşılamak için vakit bulamadığından şikayet eden pek çok bireyle karşılaşırız. Öte yandan pek çok defa çocuklarımızın, eşlerimizin, arkadaşlarımızın işlerini vaktinde yetiştirememelerinden, kelam verdikleri halde bekletmelerinden ve randevularına geç kalmalarından şikâyet eder dururuz. Bu şikâyetlere karşılık, işini yetiştiremeyen, karşıdakini bekleten ve randevusuna geç kalan bu bireylerin ise bunlara mazeret olarak sundukları kesinlikle bir sorun vardır. Bu sorun kimi vakit trafik kimi vakit işlerin uzaması kimi vakit ise son anda yüklenen sorumluluklardır. Lakin vakit zaman olabilecek istisnalar dışında yapılacak olan işin, gidilecek olan yolun ne kadar vakit alacağı evvelden kestirilebilir ve aslında hepimizin, yapmak istediğimiz işler için (elbette kabul edilebilir düzeyde) kâfi vakti vardır. Pekala, neden bir türlü işler yetiştirilemez ya da geç kalınır? Bu sorunun karşılığı “sunulan mazeretler” değil “zamanın gereğince planlanmaması” olacaktır. Vakti yanlışsız biçimde planlamayı öğrenmek, hayatta sorumlulukların yanında gereksinimlerle da ilgilenebilmek ve gerilimden mümkün olduğunca uzak yaşayabilmek için gerekli bir adımdır.

Gayelerimizi, sorumluluklarımızı, ferdî ilgilerimizi ve toplumsal hayatımızın içerdiği aktiflikleri bir ortada yürütebilecek bir biçimde organize edebilme hüneri “zaman planlaması” olarak isimlendirilir. Bu marifet pek çok avantaj sağlamaktadır. Nizamlı bir hayat, muvaffakiyet hissi, gereksiz yorgunluktan kaçınma, unutma, geç kalma durumlarının önüne geçilmesi, suçluluk hissinin önlenmesi, hayatı denetim duygusu ve belirsizliklerin oluşturduğu gerilimi ortadan kaldırma üzere pek çok avantajından kelam edilebilir.

Hepimiz, bilhassa de makul devirlerde vaktimizi planlama konusunda uğraş göstermişizdir. Lakin kimimiz için bu uğraş birçok defa boşa gitmiştir. Pekala bu neden bu türlü oluyor? Bizi vaktimizi planlayabilmekten alıkoyan nedenler neler? Herkes için farklı nedenler olabileceğini unutmamak kaydıyla birtakım etkenlerin daha yaygın olduğu görülmektedir. Örneğin, mükemmeliyetçilik. Vakit idaresinde de “mükemmel vakit planlaması” üzere bir amaca sahip olmak, kısa bir mühlet sonra hayal kırıklığı yaşamak ve vazgeçmekle tıpkı manaya gelmektedir. Zira esneklikten mahrum ya da şahsî gereksinimlere yer vermeyen bir plan, uyulması herkes için güç hatta mümkün olmayan bir plandır. Vakti planlama karşısındaki kıymetli pürüzlerden bir oburu ise erteleme davranışıdır. Erteleme vakit planlamasını yapmak konusunda kendini göstereceği üzere yapılan planlamaya ayak uydurmak konusunda da bozucu bir rol üstlenmektedir. Ertelemenin ve yarattığı sonuçların günlük hayatımızda pek çok örneğine rastlayabiliriz; faizle sonuçlanan ertelenmiş ödemeler, düşük notlarla sonuçlanan ertelenmiş ödevler, kişilerarası kırgınlıklarla sonuçlanan ertelenmiş ziyaret ve telefonlar, ilerlemiş sıhhat meseleleriyle sonuçlanan ertelenmiş sağlıklı beslenme, spor ve öteki sıhhat davranışları… Görüldüğü üzere erteleme davranışı, bizi büyük badireye sokan ve bizde hayatımızın denetimimizden çıktığı hissini uyandıran ziyanlı bir alışkanlıktır. Öte yandan kendine çok güvenmek ya da kendine güvensizlik de vakti planlama maharetinin gelişmesinde pürüz teşkil etmektedir. Kendine güvenmek âlâ ve faydalı bir özellik olmakla birlikte fazlası “boş vermelere”, eksikliği ise “cesaretsizliğe” ve “hiç denememeye” yol açmaktadır. Son olarak vakit planlamamızın yolunda gidebilmesi için muhtaçlık duyacağımız bir öteki marifet daha var. Planlamamızda yer vermediğimiz bahislerin ve oluşabilecek aksaklıkların önüne geçmemizi sağlayacak olan “hayır diyebilme” maharetimiz kıymetli görünmektedir. Etrafımızdan gelen taleplere gerektiğinde “hayır” diyemiyorsak, birçok işimiz bu yüzden aksamaya mahkûm diyebiliriz.

Elbet daha pek çok etken vaktin hakikat planlanmasının önünde mahzur teşkil ediyor olabilir. Burada bahsedilenlerin ve ferdî olarak keşfedilecek olan öteki etkenlerin saptanması ve tedbir alınması vaktin planlanması ve yapılan planlamaların sürekliliği ve işleyişi açısından son derece faydalı olacaktır. Unutmayalım “zamanlarını en makus biçimde kullananlar, en çok, vaktin kısalığından şikâyet ederler” (La Bruyere).

Kaynak Site İsmi
Hekim Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/zamani-neden-planlayamiyoruz