Çocuğunuzu Çözümlemede Oyunun Tesiri
Oyun oynamak, aileler için çoğunlukla boşa geçen vakit olarak algılansa da oyunun; çocuğun, bilişsel, duygusal, toplumsal ve fizikî gelişimine …
Yalnızca çocuğa değil, çocuğunu tanıma konusunda ailelere de dayanak sağlamaktadır. Zira oyunlar çocuğun hisleri, istek ve dilekleri, kaygıları ve dertleri hakkında ip uçları vermektedir. Sözel olarak lisana getirilemeyen her şey oyunla su yüzüne çıkmaktadır. Çocuklar içlerinde birikmiş olan enerjiyi, toplumsal açıdan da kabul görmüş olan bu yolla dışarı atarlar. Dışarı atılamayan güç, vakitle saldırganlık yoluyla atılmaya başlanacağı için; oyun, aslında güç atımı için de seçilmiş en gerçek yoldur.
Bunun yanı sıra, aileler çocuklarını oyun esnasında gözlemlediklerinde çocuğun psikolojisi hakkında da bilgi sahibi olurlar. Örneğin, oyun sırasında beğenilen olmayan durum ve tavırların sıklıkla tekrarlanıyor olması, çocuğun ruhsal sıkıntıları hakkında ailelere bilgi verir. Onu tanımaya ve çözümlemeye yardım eder.
Çocuğuyla irtibat kurmak isteyen aile, evvel onunla oyun oynamalıdır. Bu, hem ortadaki bağı, irtibatı güçlendirirken; hem de çocuğun sorun çözme yetisini geliştirir. Oyun esnasında sıklıkla karşısına çıkan rahatsız edici durumları fark eder ve bunları değiştirmenin yollarını arar. Bu rahatsız edici durumlar aslında sırf oyunda değil, tıpkı vakitte çocuğun günlük hayatındaki gerçek sıkıntılarıdır. Oyun yoluyla çözümledikleri gerçek hayatında çözümledikleridir. Bu yolla onları daha düzgün anlayabilir ve tanıyabilir, onlarla daha kolay ve tesirli bağlantı kurabiliriz. Aileler bunları bildikleri vakit; çocukla oyun oynamanın yalnızca onu keyifli etmek ya da vakit geçmesini sağlamak için yapılan bir aktivite olmadığının şuurunda olup hem çocuğun gelişimine katkısını sağlayabilir, hem de onunla tesirli irtibat kurmanın yolu olduğunu bilirler.
Bunun yanı sıra, ailelerin en çok yakındığı bahislerden biri; çocuğun oyuncaklara ilgisinin çabuk bittiği mevzusudur. Çocukların sahip olduğu tek şey sadece oyuncaksa ilgisi çabuk biter. Çocuğun gereksinimi olan oyuncaktan evvel oyun alanıdır. Onun kurduğunuz oyun alanınız, eline verdiğiniz bir bebekten ya da otomobilden daha çok ilgisini çekmektedir. Onunla kurduğunuz oyun alanında bazen elinizde oyuncak bile olmasına gerek kalmaz. Hayal aleminde ürettiği bir nesneyi elinde tuttuğunda sizin o nesneyi görmenize gerek yoktur. Onun için o nesne vardır ve kıymetlidir. Bir çok oyuncaktan da daha çok ilgisini çekmektedir. Ona oyuncak değil, oyun alanı ve ilginizi verin. Çocuklar kimin onlarla hakikaten vakit geçirdiğini, kimin ise baştan savma yaptığını sezerler.
Oyun esnasındaki aile tavırları da çocuğun kişiliğini belirler. Örneğin; hoşgörülü ve anlayışlı aileler çocuklarına koyulan kuralların nedenlerini açıklarlar, denetim etme durumunu gerekli noktalarda kullanır, çok kısıtlamadan kaçınırlar. Bu ailelerin çocukları dışa dönük, özgün ve yaratıcı olur. Baskın ve çok otoriter aileler, çocuklarına sebep ve münasebet sunmaksızın kurallar koyar ve bu kuralların dışına çıkmasına müsaade vermezler. Bu ailelerin çocukları pasif, içe kapanık, silik ve vakit zaman saldırgan olurlar. Kızılan, azarlanan, vurulan, itilen çocuklarda ise daha fazla saldırganlık belirtileri vardır. Çocukla oynanan oyun esnasında; çocukla güç savaşına girmemeye, oyun ve durum hakkında açıklayıcı yorumlar yapmaya, sorunları tek başına çözmesi konusunda onu teşvik etmeye, onunla ve oyunla sahiden ilgilendiğinizi göstermeye ihtimam gösterin.
Oyuncak seçiminde ise yapılan en büyük yanılgılardan biri; “Çocuğum hiçbir şeyden eksik kalmasın.” Diye düşünülerek yapılan yanlış oyuncak seçimleridir. Çok işlevli, karmaşık ve değerli oyuncakların çocuğun gelişimine hiçbir tesiri yoktur, onu sadece keyifli eder. Oyuncak ne kadar fonksiyonluysa çocuğa o kadar az iş düşer ve çocuğun hayal gücünü devre dışı bırakır. Oyuncak, çocuğu oyalasın diye değil, hayal gücü gelişsin diye alınmalıdır.
Oyun konusunda ailelerin de dikkat etmesi gereken durumlar vardır. Örneğin; yaşınız kaç olursa olsun çocuğunuzda tesirli ve verimli oyun oynamanız gerekmektedir. Çoklukla çocuk, oyunu bitirmek istemez. Buna karşı tedbir alabilmek için, oyunu bitirmeden 10 dakika evvel onu, “10 dakika sonra ben oyunu bırakacağım.” Diye uyarın ve söylediğiniz vakit dilimi geçtiğinde “Benim oyunu bitirme vaktim geldi. Seninle oyun oynamak çok keyifliydi.” Diyerek oyunu sonlandırıp, odayı terk ederken yapılan itirazları görmezden gelin. Oyun esnasında çocuk oyuncakları atıp, kırıp, ziyan veriyor olabilir. Bu durumlarda ona pürüz olmaya çalışmak daha fazla yıkıcı davranış sergilemesine sebep olmaktadır. Bu yüzden sergilediği atma ve kırma durumlarını görmezden gelip, başınızı diğer tarafa çevirip yeni bir oyuncakla ilgilenebilirsiniz. Şayet durum görmezden gelemeyeceğiniz kadar ciddiyse, “Oyuncaklarını atacaksan, oyunu bitirelim.” Diye bir cümleyle oyunu bitirin. Çocukla oyunlarınızın birçoklarında yenilin. Onu kısıtlamak yerine ona katılın. Çocuğunuza sizinle birlikte yapmaktan en keyif aldığı şeyi sorarak bunu daha sık yapmaya ihtimam gösterin. Sırf konut içerisinde değil, dışarıda da oynamasına müsaade vererek tabiatla irtibata geçmesine müsaade verin. Çocuklarınıza çok değerli oyuncaklar alırken düzgün düşünün. Aldığınız oyuncakla bozar diye oynamasına müsaade vermezseniz hem sevinci hem de girişimciliği kısıtlanmış olur. Sizin işlerinize yardım etmelerine müsaade verin. Ve en değerlisi çocuğunuzla geçirdiğiniz vakitten keyif almaya ve onunla verimli vakit geçirmeye itina gösterin.
Kaynak Site İsmi
Tabip Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/cocugunuzu-cozumlemede-oyunun-etkisi