Panik Bozukluk ve Tedavisi

nefes kesilmesi, sersemlik hissettiğiniz, ayakta durmakta zorlandığınız, hatta gerçeklikten koptuğunuzu düşündüğünüz ve güya kalp krizi geçiriyormuş hissinin mevcut olduğu belirtiler yaşadığınız bir anınız olabilir. Hastaneye gittiğinizde serum ya da iğne yardımıyla size sakinleştirici verilmiş de olabilir ya da konutta tek başınızayken atlatmaya çalışmış da olabilirsiniz. Bu olayın akabinde doktora gitmiş ve fizikî sıhhatinizle ilgili bir aksiliğin olmadığını ve atak geçirmiş olabileceğiniz söylenmiş olabilir. Buraya kadar olan hikayede birpanik atağı evresinden kelam ederiz.

*

Sonrasında yaşadığınız ve mana veremediğiniz bu olay dizisini yeniden mana veremediğiniz bir vakitte tekrar yaşamış olabilirsiniz. Bu sefer çok emin bir halde doktora gidip “Bende mutlaka kalp sorunu ya da öbür bir şey var” demiş olabilir, analizler konusunda farklı farklı hekimlerden yardım istemiş olabilirsiniz. Akabinde ataklar yaşamaya devam ettikçe, ataklar ortası periyotta, kendinizi gergin ve kaygılı hissetmiş, bir sonraki atağın gelmesini huzursuzluk içinde beklemiş olabilirsiniz. Bu durumabeklenti anksiyetesi diyoruz. Nerede, ne vakit olacağını bilemeden beklediğiniz için kalp krizi geçirme, felç olma, ölme yahut “çıldırma” kaygılarınız artmış olabilir. Bu dehşetleri yaşarken bir yandan da ulaşabileceğiniz sonuçlar hakkında derin hüzün duymaya, “Ben ölürsem sevdiklerim ne yapacak?” ya da “Ya bana bir şey olursa ya intihar edersem?” üzere niyetlerle kederinizi daha da ağır yaşamaya başlamış olabilirsiniz. Tüm bu ıstıraplardan sonra günlük hayatta yaptığınız aktiviteleri ve alışkanlıklarınızı değiştirmeye başlamış ve daha düzgün hissetmek, bu niyetlerden kurtulmak için öteki yollar aramaya başlamış olabilirsiniz. Örneğin; konutta yanınızda daima birinin olmasını istemeye, keskin aletlerden kendinizi uzak tutmaya, kendinize acil numara sınırı oluşturmaya, aslında sizi memnun eden lakin bu yaşananlardan sonra yorucu bulduğunuz faaliyetlerden kaçınmaya başlamış (spor yapmak gibi) olabilirsiniz. Tüm bu süreçten sonra bir panik bozukluktan kelam edebiliriz. Panik bozukluk agorafobi ile görülebileceği üzere tek başına da yaşanabilir.

*

Öbür bir yandan, bu tecrübeleri yalnızca bir alana has yaşamış da olabilirsiniz. Örneğin, panik atağın tekrar geleceği dehşetiyle ve kimsenin size yardım edemeyeceği, kaçmanızın ve kurtulmanızın sıkıntı olacağı fikriyle daima olarak kalabalık yerlerden kaçmış olabilirsiniz. Bu duruma da agorafobidiyoruz. Agorafobiye genelde eşlik eden panik periyotları bulunsa da agorafobi tek başına da olabilir.

*

Tedavi ise şu formdadır: Panik bozukluk, genel manada bir anksiyete (kaygı) bozukluğudur. Telaş bir his olması nedeniyle hisler üzerine daha çok bilişsel davranışçı terapi yoluyla çalışılır. Bilişsel davranışçı terapi de hedef, tetikleyici olay, niyet, his ve davranış metodlarıyla çalışarak kişinin olumlu his, niyet ve davranışlara yönelmesini sağlamaktır. Süreç şu formda ilerler: Seanslarımıza kişi geldikten ve durum tanımlandıktan sonra ayrıntılı kişilik testleri ile klinik müşahede görüşmeleri yapılır. Sonrasında öncelikle bu şekil tetikleyici olaylar, niyet ve hisler ele alınarak davranışlarda azaltma ya da sönme tekniğine gidilmektedir. Fakat kimi durumlar daha travmatik bir nedenle ortaya çıkmış olabilir. Bu durumda geçmişe yönelik olarak çok fazla tahlile ulaştığını gördüğümüz EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing- Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Tekrar İşleme) tekniği kullanılmaktadır. Bu teknik, bilişsel davranışçı terapiye benzemekle birlikte, burada EMDR tekniği ile geçmişe gidilerek, olumsuz fikirler değiştirilmekte, uygun his ve davranışların ortaya çıkması sağlanmaktadır. Lakin bunu tetikleyen aile noktaları yahut kimi geçmişteki şemalarımız (geçmişteki davranış örüntülerimiz) varsa şema terapi ile dayanak verilmektedir. Öteki bir yandan, bu korkular uyku, iştah, fonksiyonellikte bozulma üzere birçok rahatsızlığa yol açıyorsa psikiyatrik yönlendirme de yapılabilmektedir. Ancak günümüz psikoloji literatüründe psikoterapi ile telaş bozukluklarında çok fazla yol alınmaktadır. Bu durumlarla karşılaştığınızda lütfen dayanak almaktan çekinmeyiniz.

Kaynak Site İsmi
Tabip Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/panik-bozukluk-ve-tedavisi