Kardeş Kıskançlığı

an kanlı taht hengameleri, Karamozav Kardeşler, Sindirella ve Antik Yunan Mitolojisinde görülen kardeş bağları kardeş kıskançlığı ve gayretinin tarihin her devrinde olduğunu gösterir. Çocuklarımızın birbiriyle hengame etmesi elbette hepimiz için huzur kaçırıcıdır. Durmadan tartışmaları, birbirlerine isim takmaları, tahrik ve tehdit etmeleri ya da direkt hengame etmeleri aile için önemli meselelere yol açabilir. Anne ve babanın evliliklerinde uyuşmazlıklar ortaya çıkması ya da birliktelikten alınan tatminin azalması; fizikî ziyan riskinin doğması ve aile üyelerinin özgüvenlerini yitirmesi şiddetli kardeş kavgalarının beklenen sonuçlarıdır.

Kardeş hengamesini nasıl algılamalıyız? Aslında kardeş arbedesi, kendilerini keşfettikleri, farklılıklarını ve benzerliklerini farkettikleri ve nasıl bir arada yaşayacaklarını öğrendikleri bir süreçtir. Bu arbedeler, farklı bakış açılarına saygılı yaklaşmayı, toplumla uyumlu bir biçimde yaşamayı ve toplumsal kabiliyetleri öğrenecekleri bir fırsatı da barındırır. Bunun yanında, karşınızdaki şimdi bir çocuk olduğu için, yeni doğan kardeşiyle alakalı hissettiği şeyin kıskançlık olduğunu bile anlamayacaktır. Onun hayatta en bedel verdiği şey siz ve sizin ilginiz olduğu için, ilginizin bölünmesinden duyduğu rahatsızlığı tuhaf yollarla dışavurabilir. Bu yeni karşılaştığı duruma karşı nasıl bir hal alacağını, nasıl davranacağını bilemez. Kardeş kıskançlığının temelleri de bu ilginin paylaşılması etrafında döner.

Kardeşler ortasında yaşanan çatışmaların ne üzerine olduğunu anlamak, onu önlemek için atılabilecek en kıymetli adımlardan birisidir. Kıskançlık çoklukla ailenin gösterdiği ilginin paylaşımı  hususunda ortaya çıkar. Ebeveyn bu mevzuda kayırıcı da olsa ya da nitekim adaletli de olsa çocuğunuz bu husustan yakınabilir. Kendini tabir edebilecek öteki bir yol bilmiyor olabilir. Şayet bu türlü bir şey kelam konusu değilse yaşanan şey sırf yaşları ve içinde oldukları periyotların farklılığı da olabilir. Bir yenidoğanın cümbüş anlayışı, bir “toddler”ın sonu bozabilir. Birebir formda ergenliğe yeni adım atmış kardeş, kimliğini ve bağımsızlığını oluşturduğu çetin bir süreçteyken ona sevgi dolu yaklaşan kardeşiyle vakit geçirmek bile istemeyebilir. Çocuğunuzun kardeşine karşı takındığı agresif halin sebebi siz de olabilirsiniz. Çocuklar hemcins ebeveynleriyle özdeşim kurarak ve onları model edinerek kimi davranışlar geliştirirler. Şayet siz de eşinizle sık sık tartışıyorsanız, çocuklarınızın ettiği hengameler da bunun bir izdüşümü olabilir.

    Günlük hayatı ve ruhsal sıhhatimizi zedeleyen bu duruma müdahale edebilir, bu çatışmayı birlikte yaşama kültürünün ve toplumsal kabiliyetlerin özümsendiği bir sürece çevirebiliriz.

        Dahil olmak: Şayet her hengameye dahil olursak birçok açıdan çocukları bağımlı hale getirebiliriz. Bir sorunu kendi başlarına çözmeye dair duydukları inanç sarsılabilir. İçinden çıkılamayacak durumlarda çatışmayı onlar için tahlile kavuşturan ebeveyn figürü yerine, hengameyi onlarla birlikte irdeleyen ve tahlil için çaba gösteren bir ebeveyn çocuklarımızın için daha sağlıklı bir rol model olacaktır. Bu türlü durumlarda taraf tutmaktan mutlaka imtina etmeli, iki tarafın da karları olacağı bir sonuca varılmalıdır.

    Adalet : Eşitlik ve adalet birbirinden farklı durumlardır. Çocuğumuza, kardeşinin aldığı her şeyi alacağımıza, ne yerse onun da yiyeceğine ya da ilginin eşit paylaşılması gerektiğine inandırmamamız gerekir. İçinde oldukları gelişimsel evre, özel hayatlarında yaşadıkları kimi zorluklar bazen gereksinimlerin ve ilginin farklı oranlarda dağılmasını gerektirebilir. Çocuklarımızı paylaşmaya mecbur da bırakmamız gerekir. Kendi başlarına geçirecekleri vakitler de kardeşlerine ve dünyaya karşı hallerini güzelleştirecektir. Farklılıkları konusunda onları cesaretlendirmeli, bu farklılıkların ziyan verici değil tamamlayıcı olduğunu da onlara göstermemiz gerekebilir. Özel bakıma muhtaç ya da üstün zekalı kardeşi olan çocuklar için bu konu daha kritik bir mana tabir etmektedir.

    Disiplin : Birbirlerine karşı gösterdikleri tutumlar, mesken içinde gösterilecek uygun ve uygunsuz davranışlar ve kimi spesifik uyuşmazlıklara dair muhakkak bir kural sistemi oluşturulur ve bunlar çocuklara samimi bir biçimde anlatılırsa, “Ben haklıyım, sen haksızsın.” üzere suçlamaların önüne geçilmiş olabilir. Kurallar karşısında sorumlu olduğunu farkeden çocuk, davranışlarının sonuçlarının da yeniden onu ilgilendirdiğini farkedebilir. Hem hengamelerin azalmasına hem kendilerini keşfetmelerinde değerli gelişmeler yaşanabilir.

         İrtibat : Şayet sırf arbede ettikleri vakitlerde çocuklarınızla yakından ilgileniyorsanız, siz yokken hiç arbede etmediklerini farkedebilirsiniz. Bu arbedeyi ödüllendirmektir. Tersine, çocuklarınızla birebir vakit geçirmeli, onlara olan sevginizin mahiyetini anlatmalı, ona has özelliklere dikkat çekerek özgüvenin yerleşmesine imkan vermeliyiz. Ailece geçirilen eğlenceli ve sağlıklı bir haftasonu çocuklarınızın ortasındaki çatışmayı da dindirebilir.

        Yenidoğan: Şayet yeni bir bebeğiniz olacaksa, büyük çocuğunuzun kardeşini kıskanmasını önlemek için de kimi yollar denemelisiniz. Onu hamilelik sürecinin dışında tutmayın. Karnınıza ellesin, şayet mutlu olacaksa sizinle birlikte denetimlere gelsin. Kardeşi doğduğunda nelerin değişebileceğini, bu doğumun hayatınız için neleri değiştirebileceğini anlatabilirsiniz. Doğumdan sonra onun da sorumluluk almasını sağlayabilirsiniz. Yapabileceği hususlarda onun yardımını alıp ona danışarak çocuğunuzla birebir safta olduğunuzu ona göstermeniz, kardeşine duyduğu sevgiyi arttıracaktır.

Kaynak Site İsmi
Tabip Takvimi
https://www.doktortakvimi.com/blog/kardes-kiskancligi11